نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 گروه تکتونیک دانشگاه تربیت مدرس
2 پژوهشکده سازمان زمین‌شناسی کشور
چکیده
در سنگ‌های دگرگون شده جنوب‌باختر گلپایگان، پهنه برشی شکل‌پذیر نوغان با روند شمال‌باختر- جنوب‌خاور گسترش دارد. در این پهنه برشی، انواعی از شیست‌های پلیتی و پسامیتی به همراه کربنات و سنگ‌های آذرین، به مجموعه‌ای از سنگ‌های میلونیتی و الترامیلونیتی تبدیل شده‌اند. ساختارهای موجود در سنگ‌های دگرگون شده پیرامون پهنه برشی نوغان، وجود سه نسل برگوارگی را روشن می‌سازد. در این پهنه برشی، موازی بودن برگوارگی میلونیتی با برگوارگی‌های فراگیر نسل دوم سنگ‌های دگرگون شده پیرامون، پیشنهاد می‌دهد که برگوارگی میلونیتی هم‌زمان با دگرشکلی مرحله دوم توسعه پیدا کرده و با برگوارگی فراگیر نسل دوم همزاد بوده است. برداشت‌های ساختاری، وجود یک طاق‌ریخت را در قلمرو این پهنه برشی پیشنهاد می‌کند به طوری که هندسه و سازوکار جنبشی آن در یال شمال‌خاوری و یال جنوب‌باختری عکس همدیگر می‌باشند. برگوارگی‌های میلونیتی در یال شمال‌خاوری دارای شیب متوسط تا زیاد به سوی شمال‌خاور هستند ولی در یال جنوب‌باختری دارای شیب متوسط به سمت جنوب‌باختر می‌شوند. خطوارگی‌های کششی در یال شمال‌خاوری، دارای میل کم تا متوسط به سمت خاور- جنوب‌خاورند و در یال جنوب‌باختری میل آنها به سمت باختر- شمال‌باختر است. مطالعه میکروسکوپی نمونه‌های جهت‌دار از سنگ‌های این پهنه برشی روشن ساخت که در موقعیت ساختاری کنونی، نوع سازوکار جنبشی پهنه برشی در یال شمال‌خاوری، راستالغز راست‌بر با مولفه نرمال و در یال جنوب‌باختری، راستالغز چپ‌بر با مولفه معکوس است. این شواهد هندسی و جنبشی پیشنهاد می‌کند که پهنه برشی در هنگام تشکیل، سازوکار جنبشی راستالغز راست‌بر با مولفه نرمال داشته که در دگرشکلی بعدی، چین خورده و طاق‌ریختی با راستای شمال‌باختر جنوب‌خاور ساخته است.
کلیدواژه‌ها
)