نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

پژوهشکده علوم زمین، سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران

چکیده

سازند مبارک در برش ولی­آباد در کنار جاده کرج - چالوس رخنمون دارد. ستبرای این سازند 5/347 متر است. مرز زیرین این سازند با سازند لالون از نوع ناپیوستگی فرسایشی بوده و مرز زبرین آن با رسوبات منتسب به سازند دزدبند، تدریجی به نظر می­رسد. سازند مبارک در برش مورد مطالعه بر اساس ویژگی­های سنگی به 11 واحد تقسیم شده است. بخش زیرین آن از سنگ آهک ستبر لایه خاکستری تیره و همچنین سنگ آهک مارنی، تشکیل شده است در حالی که بخش بالایی آن عمدتا˝ از سنگ آهک ماسه­دار در تناوب با لایه­های مارنی، سامان یافته است. به‌گونه­ای که بخش مارنی آن نسبت به لایه­های آهکی چیرگی دارد. 14 جنس و گونه کنودونت در قالب دو زیست زون تشخیص داده شده‌اند. این زیست­زون­ها مطابق با زیست­زون­های استاندارد جهانی هستند که عبارتند از:
Neopriniodus peracutus - Polygnathus longiposticusAssemblage- Zone
Hibbardella roundya-Gnathodus girtyi Assemblage- Zone
این زیست زون­‌ها به ترتیب سن تورینزین پیشین – ویزین میانی ((Early Tournaisian -  Mid.Visean را نشان می­دهند.
پنج گونه از اسکلریت­های هلوتورین نیز شناسایی شده است. افزون  بر این، 6 جنس و 72 گونه از روزن­داران نیز شناسایی شدند که منجر به معرفی 5 زیست­زون زیر گردید:
Eotuberitina retligener - Endothyra spirilloformis Assemblage-  Zone
Archaediscus permodiscus – Archaediscus (Paraarchaediscus) mixtus Assemblage-  Zone
Endostaffella parva - Brunsina pulchera Assemblage-  Zone
Tuberitina bulbacea - Kammaena sp. Barren  Interval  Zone
Lipinella notata - Archaediscus planoarchaediscus Assemblage-  Zone
با توجه به زیست­زون­های کنودونتی و همچنین روزن­داران تشخیص داده شده در این برش، سن تورینزین پیشین تا ویزین میانی  برای سازند مبارک در این برش پیشنهاد می­شود، در ضمن بر اساس مطالعه روزن داران، برای رسوبات منتسب به سازند دزدبند (دزدبن)، سن نامورین پیشنهاد می­شود. در این مطالعات، شاخص تغییر رنگ عناصر کنودونت یا  CAI، 4 تعیین شد که بیانگر دمای 190 تا 300 درجه است، که نشان دهندة مرحله گاز خشک یا خالی از هر گونه مواد هیدروکربنی در برش مورد مطالعه است.

کلیدواژه‌ها

    کتابنگاری
احمدزاده­هروی، م.، خاکسار، ک.، 1377-  مجموعه­ای از مرجان­های ایران همراه با اطلس آنها-سازمان زمین­شناسی و اکتشافات معدنی کشور- کتاب شماره 66.
آقانباتی،‌ س. ع.، 1383- زمین‌شناسی ایران، انتشارات سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور، 586 صفحه.
احمدزاده­هروی، م.، حمدی، ب.، محتاط، ط.، 1375- روزنه­داران پلانکتون ناحیه مکران، مجموعه­ای از کنودونت­های ایران، طرح تدوین کتاب سازمان زمین­شناسی و اکتشافات معدنی کشور.
 
 
References
Assereto , R., 1963- The Paleozoic Formation in central Elborz (Iran) poilimnery not RIV. Paleont. Strata, N.64, pp.542.
Bozorgnia, F., 1973- Paleozoic Foraminiferals biostratigraphy of cenral and east Alborz mountains , Iran (NATIONAL IRANIAN OIL COMPANY) .N.o.4
Epstein, A. G., Epstein, J. B. A. & Harris, 1977- Conodont color alteration ind. to organic metamorphism, us, Geol. Suerv.
Rhodes, T. F, Austin. L. R , Druce. E. C., 1969- British Avonian (Carboniferous) Conodont faunas and their value in local and intercontinental correlation, bulletin of the british museum (Natural history Geology) London.
Loblich, A. R. J & Tappan, H., 1988- Foraminiferal Genera and their classification ,VAN NOSTRAND REINHOLD COMPANY , NEW YORK.
VACHARD, D. & TAHIRI, A., 1991- Foraminiferes , Algues et Pseudo - algues du Viseen du la region d,Oulmes (Maroc) . Geologie Mediterraneenne.Tome XVIII,No.1-2.
 Metcalfe, I., 1978- Conodont zonation and correlation of the Dinantian and Early Namurian strata of the Craven Lowlands of northern England.20p.