نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 پژوهشکده علوم‌زمین، سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران آزمایشگاه علوم‌زمین مونت‌پلیه، دانشگاه مونت‌پلیه، مونت‌پلیه، فرانسه

2 آزمایشگاه علوم‌زمین مونت‌پلیه، دانشگاه مونت‌پلیه، مونت‌پلیه، فرانسه

3 دپارتمان علوم‌زمین، دانشگاه اکسفورد، اکسفورد، انگلستان

4 سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران

چکیده

گسل فیروزکوه در بیشتر بخش خود در لبه جنوبی دره فیروزکوه در باختر البرز مرکزی قرار دارد. گسل فیروزکوه با درازای 70 کیلومتر و راستای جنوب باختری-  شمال خاوری و سازوکار کار چپ‌گرد- کششی از جمله ساختارهای  گسله و مهم در ناحیه البرز مرکزی است. از این گسل در گذشته به عنوان گسل فشاری با شیب به سوی جنوب یاد شده است. پژوهش‌های پارینه لرزه‌شناسی و سن سنجی رادیوکربن در راستای گسل راستالغز – چپ‌گرد فیروزکوه نشانگر رخداد زمین‌لرزه‌های بزرگ در البرز مرکزی در طی هولوسن است. در این نوشتار داده‌های به دست آمده از یکی از دو ترانشه حفر شده با درازای 40 متر، پهنای 2 متر و ژرفای 4 متر واقع در خاور فیروزکوه ارائه می‌شود. در محلی که اثرات به جای مانده از آخرین زمین‌لرزه رخداده بر اثر جنبش گسل فیروزکوه در دومین ترانشه (F2) یافت شده است. رخداد آخرین زمین‌لرزه با اثرات به جای مانده از گسل‌خوردگی جوان بر روی نهشته‌های سطحی که خود به طور چینه‌ای پوشاننده آبرفت‌های دارای قطعاتی از استخوان‌های انسانی است، قابل رهگیری است. سن به‌دست آمده برای این قطعات استخوانی که در ژرفای70-60 سانتی‌متری ترانشه یافت شده است بر اساس روش کربن 14 برابر28  ± 1159سال (پیش از 1950 میلادی، BP) برآورد می‌شود. با توجه به نرخ لغزش برآورد شده در هر رخداد لرزه‌ای که از بررسی نگاشت (لوگ) پارینه لرزه‌شناسی دیواره خاوری ترانشه (F1) به دست آمده است، بزرگای برآورد شده برای هر لرزه کهن نزدیک به 7 است.
 

کلیدواژه‌ها

References
Aghanabati, A., Hamedi, A. R., (compilers) 1994- Gelogical map of Semnan quadrangle, GSI.
Allen, M. B., Ghassemi, M. R., Shahrabi, M. ,Qorashi, M., 2003- "Accommodation of late Cenozoic oblique shortening in the Alborz range, northern Iran." Journal of Structural Geology 25: 659-672.
Ambraseys, N. N., Melville, C. P., 1982- "A history of Persian earthquakes." Cambridge University press,New York: 219.
Ballato, P., Nowaczyk, N. R., Landgraf, A., Strecker, M. R., Friedrich, A. H., Tabatabaei, S., 2008- "Tectonic control on sedimentary facies pattern and sediment accumulation rates in the Miocene foreland basin of the southern Alborz mountains,northern Iran.",Tectonics,Vol. 27,TC6001,doi:10.1029/2008TC002278.
Berberian, M., Ghorashi, M., Shoja Taheri, J., Talebian, M., 1996- Seismotectonic and Earthquake-Fault hazard investigations in the Semnan region (In Persian), GSI. VII: 268.
Djamour, Y. , Bayer, R., Vernant, P. h., Hatam, Y., Ritz, J. F., Hinderer, J., Luck, B., Le Moigne, N., Sedighi, M., Boy, J. P., 2008- " The present-day deformation in Alborz (Iran) depicted by GPS and gravity observations.", SGF, 6-7 October, Paris.
Jackson, J., Priestley, K., Allen, M., Berberian, M., 2002- "Active tectonics of the South caspian Basin." Geophys. J. Int. 148: 214-245.
Nazari, H., 2006- Analyse de la tectonique recente et active dans l'Alborz Central et la region de Teheran:Approche morphotectonique et paleoseismologique. Science de la terre et de l'eau. Montpellier, Montpellier II: 247.
Nazari, H., Ritz, J-F, Talebian, M., Moosavi, A., 2005- Seismotectonic map of the Central Alborz (1:250,000). Tehran, GSI.
Ritz, J. F., Balescu, S., Soleymani, S., Abbassi, M., Nazari, H., Feghhi, K., Shabanian, E., Tabassi, H., Farbod, Y., Lamothe, M., Michelot, J. L., Massault, M., Chery, J., Vernant, P., 2003- Determining the long-term slip rate along the Mosha Fault,Central Alborz,Iran. 4th. Internatinal Conferance on Seismology and Earthquake Engeneering, (See 4), Tehran,Iran.
Talebian, M.,Ghorashi, M., Nazari, H., 2008- Seismotectonic map of the Central Alborz (1:750,000). (Proof copy) Tehran, GSI.
Yousefi, E., Friedberg, J. L., 1977- Aeromagnetic map of the Amol quadrangle. Tehran, GSI.