فصلنامه علمی علوم زمین

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اعضای دفتر فصلنامه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اخبار و اعلانات

داوران سال 1400

لینک پابلونز فصلنامه علوم زمین

آیین نامه تعیین هزینه پردازش مقاله در نشریات علمی دسترسی باز

ساختارهای خطی جنوب تهران (سری گسل‌های ری- کهریزک): پرتگاه گسل یا پدیده‌ای زمین‌ریخت‌شناختی؟!

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 پژوهشکده علوم زمین، سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران

2 آزمایشگاه علوم زمین مونت پلیه، دانشگاه مونت پلیه 2، مونت پلیه، فرانسه

3 سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران

4 پژوهشکده علوم زمین ،سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران

5 دانشگاه شاهد، تهران، ایران

6 مهندسین مشاور زمین آب پی و پژوهشگاه بین المللی زلزله و مهندسی زلزله، تهران، ایران

چکیده

تهران و مجموعه شهرهای پیرامون آن در گستره اثر گسل‌های جنبا و لرزه‌زایی چون گسل‌های شمال تهران و مشا در سوی شمال-  شمال خاوری و گسل‌های پارچین و پیشوا در بخش جنوبی خود قرار می‌گیرند. گستره تهران در میان خود نیز دربردارنده مجموعه‌ای از پاره گسل‌ها و پدیده‌های کم و بیش خطی است که از برخی از آنها با نام‌های نیاوران، محمودیه، داوودیه، در بخش‌های شمالی شهر و ری و کهریزک در بخش جنوبی شهر یاد می‌شود. در گذشته با استناد بر زمین‌لرزه‌های تاریخی منسوب به ری و نواحی پیرامون آن و شواهد و پدیده‌های زمین‌ریختی،بیشتر این ساختارهای خطی که گاه با پرتگاه آشکار نیز همراه هستند در میان پهنه آبرفتی جنوب تهران در شمار افراز‌های گسله دسته‌بندی شده‌اند. از آن میان می‌توان به مجموعه شمال ری و کهریزک به عنوان شاخص‌ترین آنها در بخش جنوبی تهران و ری اشاره داشت. بود یا نبود گسل‌های ری و کهریزک از دیدگاه لرزه‌زمین‌ساختی و زمین‌شناسی شهری بسیار با اهمیت است. از آنجاکه تاکنون، پژوهش‌های نوین نوزمین‌ساختی با بهره‌گیری از طیف گسترده‌ای از دانش روز چون پارینه‌لرزه‌شناسی و ژئوفیزیک در گستره مورد مطالعه طی چند سال گذشته هرگز موفق به تأیید وجود چنین ساختارهای گسل و لرزه زا در گستره جنوبی تهران نشدند. در این نوشتار بر اساس داده‌های حاصل از پژوهش‌های پارینه‌لرزه‌شناسی، ژئوفیزیکی و ویژگی‌های لرزه‌زمین‌ساختی گستره مورد مطالعه و همچنین زمین‌شناسی کواترنری حوضه رسوبی پیش بوم البرز (نمونه: نهشته‌های ساحلی"Shoreline" در ناحیه پارچین) و مناطقی دیگر با ویژگی‌های ریختاری مشابه چون تراس‌های برآمده در پنجه مخروط افکنه رودخانه کردان (باختر کرج)، این پرتگاه‌ها را در شمار افرازهای کرانه‌ای (Shoreline) در پنجه مخروط افکنه بزرگ تهران می‌انگارد. روش به‌کار گرفته شده در این پژوهش، دربرگیرنده بررسی و تحلیل تصاویر ماهواره‌ای گوناگون چون (Landsat,Spot,Quick bird)، عکس‌های هوایی در مقیاس 55000 :1، همراه با به‌کارگیری GPS kinematics در نقشه برداری و تهیه مدل‌های رقومی سه بعدی (DEM) از پهنه پرتگاه کهریزک، حفر ترانشه‌های پارینه‌لرزه‌شناسی و اجرای برش‌های ژئوفیزیکی (ژئوالکتریک و ژئورادار) در بخش‌های گوناگون از پرتگاه‌های مجموعه ری و کهریزک بوده است.
 

کلیدواژه‌ها

مراجع
بربریان، م.، قرشی، م.، ارژنگ روش ب.، مهاجراشجعی، ا.، 1365-  پژوهش‌های لرزه زمینساخت وخطر زمین‌لرزه در گستره تهران، گزارش 56، سازمان زمین‌شناسی کشور، تهران، ایران.
پدرامی، م.،1360- کوهزایی پاسدنین و زمین شناسی 700 هزار سال گذشته ایران، گزارش داخلی، سازمان زمین شناسی کشور، تهران، ایران .
 
References
Ambraseys, N. N., Melville,C.P., 1982- "A history of Persian earthquakes." Cambridge University press,New York: 219.
Berberian, M., Yeats, R.S., 1999- "Patterns of historical earthquake rupture in the Iranian Plateau." Bulletin of seismological Society of America 89 (1): 120-139.
Berberian, M., Yeats, R.S., 2001- "Contribution of archeological data to studies of earthquake history in the Iranian Plateau." Journal of Structural Geology 23: 563-584.
De Martini, P. M., Hessami, K., Pantosti,D., Addezio, G.D., Alinaghi,H., 1998- "A geologic contribution to the evalution of the seismic potential of the Kahrizak fault (Tehran,Iran)." Tectonophysics 287: 187-199.
Djamour, Y., 2004- Contribution de la Géodésie (GPS et nivellment) à l'étude de la déformation tectonique et de l'aléa seismique sur la région de Téhéran (montagne de Alborz,Iran). Science de la Terre et de l'Eau. Montpellier, L'université Montpellier II: 180.
Nazari, H., 2006- Analyse de la tectonique recente et active dans l'Alborz Central et la region de Teheran:Approche morphotectonique et paleoseismologique. Science de la terre et de l'eau. Montpellier, Montpellier II: 247.
Nazari, H., Ritz, J-F., Balescu,, S., Lamothe, M., Salamati, R., Ghassemi, A., Shafei, A., Ghorashi, M. and Saidi A., 2010- "Paleoseismological analysis along the North Tehran Fault (Central Alborz, Iran)." (In review JGR)
Nazari, H., Ritz,J-F,Talebian,M.,Moosavi,A., 2005- Seismotectonic map of the Central Alborz. Tehran, GSI.
Vernant, P., Nilforoushan, F., Chery, J., Bayer, R., Djamour, Y., Masson, F., Nankali, H., Ritz, J.F., Sedighi, M., Tavakoli, F., 2004- Deciphering oblique shortening of central Alborz in Iran using geodetic data." Earth and Planetary Science Letters 223: 177-185.
      
فصلنامه علمی علوم زمین
دوره 19، شماره 73 - شماره پیاپی 73
آذر 1388
صفحه 109-114
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار