نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
- محمد علی شکری 1
- منوچهر قرشی 2
- حمید نظری 3
- رضا سلامتی 4
- مرتضی طالبیان 3
- ژان فرانسوا ریتز 5
- حسین محمدخانی 4
- مجید شاه پسندزاده 6
1 دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال، تهران، ایران
2 دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال، تهران، ایران سازمان زمین‌شناسی واکتشافات معدنی کشور، تهران ، ایران
3 پژوهشکده علوم زمین، سازمان زمین‌شناسی واکتشافات معدنی کشور- تهران ، ایران سازمان زمین‌شناسی واکتشافات معدنی کشور، تهران ، ایران
4 سازمان زمین‌شناسی واکتشافات معدنی کشور، تهران ، ایران
5 آزمایشگاه علوم زمین مونت‌پلیه، دانشگاه مونت‌پلیهII، مونت پلیه، فرانسه
6 پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله، تهران ، ایران
چکیده
گسل آستانه با درازای بیش از 75 کیلومتر در شمال باختری دامغان قرار دارد. مطالعات ریخت‌زمین‌ساختی در راستای آن نشان می‌دهد که رسوبات کواترنری به‌طور آشکار و به‌صورت چپ بر توسط گسل بریده شده‌اند، که خود دلیلی بر فعال بودن آن است. قرارگیری گسل آستانه در محدوده لرزه‌ای، زمین‌لرزه تاریخی کومس با بزرگی Ms=7.9 ( (Ambraseys & Melville, 1982و همچنین نزدیکی آن با شهر دامغان که بیشترین کشته (بیش از 45000 نفر) را در اثر زمین‌لرزه کومس داشته، انجام پژوهش‌هایی را برای شناسایی گذشته لرزه‌ای گسل آستانه ایجاب می‌نماید. در این نوشتار، گزارشی از شناسایی 4 تا 5 رخداد زمین‌لرزه‌ای کهن، با انجام پژوهش‌های دیرینه لرزه‌شناسی بر روی گسل آستانه ارائه شده است.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Preliminary Results of Paleoseismologic Trenching along the Astaneh Fault
نویسندگان [English]
- M. Shokri 1
- M. Ghorashi 2
- H. Nazari 3
- R. Salamati 4
- M. Talebian 3
- J.-F. Ritz 5
- H. Mohammad khani 4
- M. Shahpasand zadeh 6
1 North Tehran branch, Azad University, Tehran ,Iran
2 North Tehran branch, Azad University, Tehran ,Iran Research Institute for Earth Sciences, Geological Survey of Iran, Tehran ,Iran
3 Research Institute for Earth Sciences, Geological Survey of Iran, Tehran ,Iran Geological Survey of Iran, Tehran,Iran
4 Geological Survey of Iran, Tehran,Iran
5 Labratoire Geosciences Montpellier-Universite' Montpellier II, Montpellier ,France
6 International Institute of Earthquake Engineering and Seismology, Tehran, Iran
چکیده [English]
The Astaneh fault with a length of more than 75 km is located in NW of Damghan. Morphotectonic investigation along the Astaneh fault and left - lateral displacement in quaternary deposits shows that, Astaneh is an active fault. It is necessary to recognize paleoseismicity of Astaneh fault because, this fault is located in seismic zone of Komes historical earthquake with Ms=7.9 (Ambraseys & Melville, 1982). Many people (more than 45000) were killed in Damghan city in Komes historical earthquake. In this paper, 4-5 paleo events along the Astaneh fault are presented through paleoseismological investigation.
کلیدواژه‌ها [English]
- Paleoseismology
- Historical earthquake
- Morphotectonics
- Paleo-event
- Damghan
کتابنگاری
آقانباتی، ع.، 1383- زمین‌شناسی ایران، انتشارات سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور، 606 صفحه.
اشتری جعفری، م.،1386- ویژگی‌های لرزه‌زایی البرز مرکزی، مقاله فصلنامه زمین، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال، 14صفحه.
اقلیمی،ب.، 1379- نقشه زمین‌شناسی 1:100000معبد، انتشارات سازمان زمین‌شناسی.
امبرسیز، ن.، ن. و ملویل، چ.، پ.، 1370- تاریخ زمین‌لرزه‌های ایران ،ترجمه ابولحسن رده، 674 صفحه.
امیدی، پ.، 1380- تحلیل ساختاری و دینامیکی تفصیلی زون‌های گسلی در حاشیه جنوبی البرز خاوری، پایان‌نامه تحصیلی کارشناسی ارشد. گروه زمین‌شناسی دانشگاه تربیت مدرس.
بربریان، م.، 1363- بررسی و پژوهش نوزمین‌ساخت، لرزه‌زمین‌ساخت و خطر زمین‌لرزه- گسلش در ناحیه باختر دامغان، مهندسین مشاور کوبانکاو، سازمان آب منطقه‌ای سمنان.
بربریان، م.، قرشی، م.، 1367- بررسی‌های لرزه‌زمین‌ساختی و مهندسی زمین‌لرزه طرح سد مخزنی فجن شاهرود، سازمان آب منطقه‌ای تهران، امور منابع آب استان سمنان، دفتر مشاورین لار،239ص.
بربریان، م.، قرشی، م.، طالبیان،م.، شجاع طاهری، ج.، 1375- پژوهش و بررسی نوزمین‌ساخت ، لرزه‌زمین‌ساخت و خطر گسلش در گستره سمنان (گزارش شماره 63 سازمان زمین‌شناسی کشور).266 صفحه.
سعیدی، ع.، اکبرپور، م.ر.،1371- نقشه زمین‌شناسی 1:100000 کیاسر انتشارات سازمان زمین‌شناسی.
عباسی، م.، 1381- وضعیت تنش نوزمین‌ساختی در لبه جنوبی البرز مرکزی، پژوهشگاه بین المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله.
علوی نایینی، م.، حامدی، ع.ر.، 1375- نقشه زمین‌شناسی 1:100000 جام، انتشارات سازمان زمین‌شناسی.
علوی نایینی، م.، صالحی راد، م.ر.، 1975- نقشه زمین‌شناسی 1:100000 دامغان، انتشارات سازمان زمین‌شناسی.
نبوی،م.ح.، 1355 - دیباچه‌ای بر زمین‌شناسی ایران- سازمان زمین‌شناسی .
نبوی،م.ح.، 1366- نقشه زمین‌شناسی 1:100000 سمنان، انتشارات سازمان زمین‌شناسی.
References
Alavi , M., 1991- Tectonic map of the Middle East. Geological Survey of Iran.
Alavi Naini, M., 1972 - Etude geologique de la region de Djam. Geol. Surv. Iran, No.23,288p.
Allen, M. B, Ghassemi, M.R, Shahrabi, M, Qorashi, M., 2003- Accommodation of late Cenozoic oblique shortening in the Alborz range ,northern Iran- Journal of Structural Geology, 14p.
Ambraseys,N. N., Melville,C. P., 1982- “A history of Persian earthquakes.” Cambridge Univetsity press, Cambridge.
Jackson ,J., Priestly, K., Allen, M., Berberian, M., 2002- “Active tectonics of the SouthCaspianBasin”, Geophys.J. Int.(2002)148, 214-245.
McCalpin, J. P., 1996- Paleoseismology .New York, Academic Press.
Nazari, H., 2006- Analyes de la tectonique recente et active dans l’Alborz Central et la region de Tehran: Approche morphotectonique et paleoseismologique. Science de la terre et de l’ eau.Montpellier, Montpellier: 247.
Nazari et al., 2007- Paleoseismological analysis in central Alborz, Iran.( The 1957 Geobi-Attay Earthquake Commemoating Conference 24 July-08 August 2007,Ulaanbatar-Mongolia).
Ritz, J. F et al., 2003- Determining the long-term slipe rate along the Mosha Fault, Central Alborz., Iran.4 th .International Conference on Seismology and Earthquake Engineering, (See 4), Tehran, Iran.
Rivier, A., 1941- Contribution a l’etude du Jurassique dans l’Elbourz central. C.R.Acd Sci., Paris; Vol.195.pp.540-542.
Vernant, ph., et al., 2004- Deciphering oblique shortening of central alborz in Iran using geodetic data, Earth & Planetary Science Letters,233,177-185.
Wells, D. L., Coopersmith, K. J., 1994- “Emprical relationships among magnitude, rupture length, rupture area, and surface displacement.” Bull, Seismo. Soc.Am. (84) : 974-1002 .
)