فرج اله فیاضی؛ محمد نخعی؛ راضیه لک
چکیده
دریاچه مهارلو یک حوضه رسوبی درون قارهای بسته در جنوب باختر ایران است. وسعت دریاچه حداکثر 280 کیلومترمربع و ژرفای میانگین آن در زمان پرآبی 5/1 متر است. سطح آب دریاچه متأثر از حجم آبهای سطحی و زیرزمینی وارده به آن، بارندگی در سطح دریاچه و میزان تبخیر است. تیپ آبهای وارده به دریاچه به طور عمده سولفاتی و بیکربناتی و متأثر ازسازندهای زمین ...
بیشتر
دریاچه مهارلو یک حوضه رسوبی درون قارهای بسته در جنوب باختر ایران است. وسعت دریاچه حداکثر 280 کیلومترمربع و ژرفای میانگین آن در زمان پرآبی 5/1 متر است. سطح آب دریاچه متأثر از حجم آبهای سطحی و زیرزمینی وارده به آن، بارندگی در سطح دریاچه و میزان تبخیر است. تیپ آبهای وارده به دریاچه به طور عمده سولفاتی و بیکربناتی و متأثر ازسازندهای زمین شناسی حوضه آبریز است. بررسی روند تکاملی دریاچه مهارلو با کمک دادههای منتشر شده از سال 1354 تا 1381و نتایج حاصل ازتجزیه تعداد 230 نمونه برداشت شده مربوط به سه وضعیت خشک، کم آبی و پر آبی(تابستان1380، تابستان 1381 و بهار1384) انجام گرفته است. تیپ شورابه در دورههای زمانی کوتاه مدت بسیار متغیر است. در مسیر تکاملی شورابه ابتدا مقادیر Na و Cl افزایش می یابد و تیپ شورابه از نوع Na-Mg-Cl میشود. در ادامه تبخیر و کاهش تراز آب، هالیت تهنشست میکنـد و مقدار سدیم و کلر کاهش مییابد و تیپ شـــورابه از نوع Mg-Cl-SO4 میشود. اما مسیر تکاملی شورابه هنوز ادامه داشته و با ادامه تبخیر، شورابه از نوع Mg-SO4-Cl میشود. مسیر تکاملی شورابه دریاچه مهارلو در مسیرIII نمودار تکامل شورابهها است در نتیجه آبهای غالب وارده به حوضه، میبایست از نوعCa+Mg HCO3 > باشد. در حالی که در شرایط کنونی آبهای وارده و قابل مشاهده به دریاچه اغلب از نوع HCO3<< Ca+Mg است علت آن آبهای بیکربناتی غیر قابل رؤیتی است که به صورت چشمههای کارستی از بستر دریاچه وارد آن میشود. به نظر میرسد، از محل گسل در کف دریاچه آبهای بیکربناتی خارج میشود.