نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری زمین شناسی اقتصادی، گروه علوم زمین، واحد محلات، دانشگاه آزاد اسلامی، محلات، ایران

2 استادیار زمین شناسی اقتصادی، گروه علوم زمین ، واحد محلات، دانشگاه آزاد اسلامی، محلات، ایران

3 کارشناس ارشد زمین شناسی در شرکت GRE، دنور، کلرادو، امریکا

4 دانشیار زمین شناسی اقتصادی، گروه مهندسی نفت و معدن، واحد تهران جنوب، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

10.22071/gsj.2022.346123.2004

چکیده

کانسار مس فتح‌آباد در استان خراسان رضوی، در فاصله35کیلومتری جنوب‌شرق تربت‌حیدریه و بخش میانی کمربند آتشفشانی-نفوذی خواف –کاشمر– بردسکن واقع ‌است.کانه‌زایی رگه- رگچه‌ای ازکانی‌های کالکوپیریت،پیریت،مگنتیت،کالکوسیت،بورنیت،کوولیت،مالاکیت و اکسیدهای آهن، به موازات گسل های فرعی منشعب ‌ از گسل اصلی درونه تشکیل شده‌است.در سامانه‌ی رگه‌ای محدوده ، رگه‌های کوارتز،پیریت،کالکوپیریت و مگنتیت با دگرسانی پروپلیتیک در مرحله اولیه ، رگههای کوارتز،پیریت،کالکوپیریت و مگنتیت با دگرسانی سریسیتی در مرحله اصلی و رگه‌های کوارتز،پیریت و کالکوپیریت با دگرسانی‌های رسی و اکسیدآهن و رگه‌های کلسیتی همراه با دگرسانی‌های سریسیتی،رسی و اکسیدآهن در مرحله پسین کانه‌زایی شناسایی شدند.روند یکسان تغییرات عناصر نادرخاکی و کمیاب رگه‌های کانه‌دار و سنگ‌های آتشفشانی میزبان نشان‌دهنده منشاء ماگمایی- گرمابی عناصر است.غنی‌شدگی عناصر کمیاب،غنی‌شدگی نسبتLREE/HREEمقادیر مثبت Eu*و مقادیر منفی Ce*،نشانگر شرایط احیایی و pHبالای سیال ماگمایی-گرمابی است. میانبارهای سیال با شوری( wt% NaCl equiv.74/4 تا 9/13)و دمای پایین( oC111 تا 192)نشانگر رقیق‌شدگی و اختلاط سیال ماگمایی-گرمابی با آب‌های جوی است. مقادیرδ34Sکانه کالکوپیریت(58/1- تا 86/2- ‰)نشانگر منشاءماگمایی گوگرد است.سیال ماگمایی-گرمابی گوگرد دار و غنی از فلز رقیق شده با آب‌های جوی موجب آبشویی عناصر کمیاب،نادر خاکی و مس و نهشت آن‌ها به‌صورت رگه‌-رگچه‌های کوارتزی-کلسیتی کانه‌دار شده ‌است.مطالعات زمین‌شناسی،زمین‌شیمی و ویژگی‌های سیال گرمابی کانه‌ساز رگه‌های کانه‌دار،نشانگر کانی‌سازی مس رگه‌ای اپی ترمال در کانسار فتح‌آباد است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات