نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• سید نعیم امامی ¹
• صالح یوسفی ²

¹ مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان چهارمحال و بختیاری

² مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی ومنابع طبیعی استان چهارمحال وبختیاری، سازمان تحقیقات، آموزش وترویج کشاورزی،شهرکرد،ایران

چکیده

حرکات تود‌ه‌ای خطرناک‌ترین حوادث طبیعی در مناطق کوهستانی به شمار می‌روند. پژوهش حاضراز مدل‌های یادگیری ماشین(ML) برای تهیه نقشه حساسیت به حرکات توده‌ای (MMSM)در استان چهارمحال وبختیاری استفاده می‌کند. این مدلها بر اساس مجموعه اطلاعات جامع 864 حرکت توده‌ای شامل جریان واریزه، زمین‌لغزش و ریزش‌سنگ در طول 42 سال گذشته و همچنین 12 عامل موثر در وقوع این حرکات، مورد بررسی،‌ آزمون و اعتبارسنجی قرارگرفته‌اند. نتایج اعتبارسنجی نشان می‌دهدکه روش RF(Random Forest) مناسب‌ترین مدل برای تهیه نقشه‌های حساسیت به حرکات توده‌ای است. علاوه براین، روش‌های(multivariate adaptive regression splines) MARS ، mixture discriminant) additive MDA(، BRT (boosted regression trees) نیز نتایج نسبتاً دقیقی ارائه داده‌اند. نتایج سطح زیر منحنی برای اعتبارسنجی روش‌هایRF، MARS، MDA وBRT بترتیب 968/0، 845/0، 828/0، و 765/0 می‌باشد. براساس نقشه حساسیت به حرکات توده‌ای (MMSM) تولید شده توسط مدل RF، 32 درصد از سطح استان درکلاس‌های حساسیت بالا و بسیار بالا شناسایی شده است. بیشتر مناطق در معرض خطر حرکات توده-ای در غرب و مرکز استان چهارمحال و بختیاری واقع هستند. علاوه براین، یافته‌های این تحقیق نشان می‌دهدکه ارتفاع، زاویه شیب، فاصله از جاده‌ها و فاصله ازگسل‌ها عوامل بحرانی دروقوع حرکات توده‌‌ای هستند. نتایج این تحقیق رهیافتی را برای کاهش خسارات ناشی از خطرات طبیعی ارائه می‌کند.

کلیدواژه‌ها

• زمین لغزش
• هوش مصنوعی
• پهنه بندی
• جنگل تصادفی

موضوعات

• زمین شناسی محیط زیست و مهندسی