زمین شناسی اقتصادی
هانیه کیایی؛ احمد کاظمی مهر نیا؛ حمید ثمری؛ پیمان افضل؛ نازنین ظاهری عبده وند
چکیده
کانسار مس فتحآباد در استان خراسان رضوی، در فاصله 35 کیلومتری جنوبخاور شهرستان تربت حیدریه و بخش میانی کمربند آتشفشانی- نفوذی خواف -کاشمر بردسکن واقع شده است. کانهزایی رگه- رگچهای متشکل از کانیهای کالکوپیریت، پیریت، مگنتیت، کالکوسیت، بورنیت، کوولیت، مالاکیت و اکسیدهای آهن، به موازات گسل های فرعی منشعب شده از گسل اصلی ...
بیشتر
کانسار مس فتحآباد در استان خراسان رضوی، در فاصله 35 کیلومتری جنوبخاور شهرستان تربت حیدریه و بخش میانی کمربند آتشفشانی- نفوذی خواف -کاشمر بردسکن واقع شده است. کانهزایی رگه- رگچهای متشکل از کانیهای کالکوپیریت، پیریت، مگنتیت، کالکوسیت، بورنیت، کوولیت، مالاکیت و اکسیدهای آهن، به موازات گسل های فرعی منشعب شده از گسل اصلی درونه تشکیل شده است. در سامانه رگه ای محدوده فتح آباد، رگه های کوارتز، پیریت، کالکوپیریت و مگنتیت همراه با دگرسانی پروپیلیتیک در مرحله اولیه کانه زایی، رگه های کوارتز، پیریت، کالکوپیریت و مگنتیت همراه با دگرسانی سریسیتی در مرحله اصلی کانه زایی و رگه های کوارتز، پیریت و کالکوپیریت همراه با دگرسانی های رسی و اکسیدآهن و رگه های کلسیتی همراه با دگرسانی های سریسیتی، رسی و اکسیدآهن در مرحله پسین کانه زایی شناسایی شدند. روند یکسان الگوی تغییرات عناصر نادر خاکی و کمیاب رگههای کانهدار و سنگهای آتشفشانی میزبان نشاندهنده منشا ماگمایی- گرمابی عناصر است. غنیشدگی عناصر کمیاب، غنیشدگی نسبت LREE/HREE، مقادیر مثبت *Eu و مقادیر منفی *Ce، نشانگر شرایط احیایی و pH بالای سیال ماگمایی-گرمابی است . میانبارهای سیال با شوری (wt% NaCl equiv. 4/74 تا 13/9) و دمای پایین ( oC 111 تا 192) نشانگر رقیقشدگی و اختلاط سیال ماگمایی-گرمابی با آبهای جوی است. مقادیر δ34S کانه کالکوپیریت (1/58- تا 2/86- ‰) نشانگر منشا ماگمایی گوگرد است. سیال ماگمایی-گرمابی گوگرددار و غنی از فلز رقیق شده با آبهای جوی موجب آبشویی عناصر کمیاب، نادر خاکی و مس و نهشت آنها بهصورت رگه-رگچههای کوارتزی-کلسیتی کانهدار شده است. مطالعات زمینشناسی، زمینشیمی و ویژگیهای سیال گرمابی کانهساز رگههای کانهدار، نشانگر کانیسازی مس رگهای اپی ترمال در کانسار فتحآباد است.