نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترا، گروه زمین‌شناسی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

2 دانشیار، گروه زمین‌شناسی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران

3 استادیار، گروه زمین‌شناسی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران

4 دانشجوی دکترا، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران

چکیده

مشخصات متمایز کاتدولومینسانس (CL) کانی‌های شاخص همچون کوارتز امکان شناسایی سریع اجزای کانی‌های مختلف و پراکندگی آنها در سنگ‌ها را با استفاده از میکروسکوپ کاتدولومینسانس فراهم می‌کند. کوارتز نه تنها یکی از کانی‌های اصلی سنگ‌های نفوذی فلسیک همراه با کانسارهای مس پورفیری، بلکه فراوان‌ترین کانی گرمابی در دگرسانی پتاسیک و فیلیک است. هر چند مطالعه کوارتز در تصاویر الکترونی پس پراکنش‌یافته (BSE) سودمند است، اما بررسی کوارتز با استفاده از میکروسکوپ الکترونی روبشی-  کاتدولومینسانس (SEM-CL) بافت‌های زیادی (منطقه‌بندی، شکستگی‌های ریز ترمیم‌یافته، بافت‌های تارعنکبوتی) را آشکار کرد که در تصاویر الکترونی پس پراکنش ‌یافته دیده نمی‌شود. منطقه‌بندی‌های دیده ‌شده بازتابی از تغییرات فیزیکی و شیمیایی طول رشد در محیط ته‌نشست (مانند منطقه‌بندی هم‌مرکز) هستند. شکستگی‌های ریز ترمیم‌ یافته و بافت‌های تارعنکبوتی در برخی از دانه‌های کوارتز وجود دارند. هدف اصلی این پژوهش بررسی بافت‌ها و نسل‌های کوارتز در مناطق پتاسیک و فیلیک در کانسار مس سرچشمه است. بررسی کوارتز توسط SEM-CL در این کانسار نسل‌های مختلفی از کوارتز (در درشت‌بلورها و رگه‌ها) را آشکار کرد که در شرایط متفاوتی ته‌نشین شده‌اند. کوارتزهای موجود در نمونه‌های مورد مطالعه بیشتر لومینسانس آبی نشان می‌دهند.  

کلیدواژه‌ها