نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترا،گروه علوم زمین، دانشکده علوم، دانشگاه شیراز،‌شیراز، ایران

2 استادیار، گروه علوم زمین، دانشکده علوم، دانشگاه شیراز،‌ شیراز، ایران

3 استاد،دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران

4 استادیار، گروه علوم زمین، دانشکده علوم، دانشگاه براندون،‌مانیتوبا، کانادا

چکیده

کانسار Pb-Ba-Ag راونج در 20 کیلومتری شمال شهرستان دلیجان قرار دارد و سنگ میزبان آن سنگ‌های آهکی کرتاسه زیرین تاقدیس راونج هستند. از دید جغرافیایی تاقدیس راونج بخشی از کمان ماگمایی ارومیه-دختر در کمربند کوهزاد زاگرس است. کانه‎زایی در کمرپایین سنگ‎آهک توده‌ای، در مرز راندگی با سنگ‌های شیلی و شیلی- کربناتی رخ داده است. بافت‌های پرکننده میان برش‌ها، جانشینی سنگ میزبان و کانه‌زایی دانه‌پراکنده بافت‌های اصلی کانه‌دار هستند. کانی‌شناسی کانسار ساده و شامل گالن ریزدانه، باریت، مقادیر متغیری پیریت و مقادیر کمی اسفالریت، تتراهدریت و کالکوپیریت است. برخلاف پیریتی شدن شدید، مارکازیت در این کانسار یافت نشد. نبود مارکازیت نشان‌دهنده ته‌نشینی کانه‌ها از سیال با pH بالاتر از 5 است. مطالعه ریزدماسنجی میانبارهای سیال روی کلسیت‌های پیش از مرحله اصلی کانه‌زایی(C2)، باریت مرحله اصلی و کلسیت پس از کانه‌زایی(C3) کانسار راونج انجام شد. میانگین دمای همگن‌شدگی میانبارهای سیال در کلسیت‌های پیش از کانه‌زایی165، در کلیست‌های پس از کانه‌زایی مرحله اصلی160 و در باریت175 درجه سانتی‌گراد است که تقریباً مساوی هستند اما مقدار شوری این میانبارها از کمتر از یک تا بیش از %wt 18معادل نمک طعام تغییر می‌کند. سیلیسی شدن سنگ میزبان در کانسار راونج محدود است که نشان‌دهنده تغییرات کم دمای سیال در ضمن کانه‎زایی است. تغییرات زیاد در شوری میانبارهای سیال و ته‌نشینی همزمان باریت و گالن ریزبلور شواهد آمیختگی دو سیال با ویژگی‌های زمین‌شیمیایی متفاوت هستند. یکی از این دو سیال دارای شوری پایین(میانگین wt% NaC 6/5) وCO2 و غنی از گوگرد است. در دمای 160 درجه سانتی‌گرادمقدار pH خنثی حدود 8/5 است. بنابراین ته‎نشینی سولفیدها از سیال‎هایی با pHمیان 5 تا 6 رخ داده است. سیال CO2دار با شوری پایین، موجب بافر شدن محیط می‎شود.سیال دوم با شوری بالا(میانگین wt% NaCl7/15) در محدوده دما و شوری سیال‎های سازنده کانسارهای MVT قرار می‌گیرد. این سیال احتمالاً اکسایشی و غنی از فلزات بوده است.

کلیدواژه‌ها