نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترا، گروه زمین‏شناسی، دانشگاه شهید باهنر، کرمان، ایران

2 استاد، مؤسسه آموزش عالی کرمان، کرمان، ایران

3 استادیار، گروه زمین‏ شناسی، دانشگاه شهید باهنر، کرمان، ایران

4 دانشیار، گروه زمین ‏شناسی، دانشگاه شهید باهنر، کرمان، ایران

چکیده

در پهنه ساختاری زاگرس ایران، محدوده گسترده‌ای از گنبد‏های نمکی رخنمون یافته است که ساختاری ویژه در جهان دارند و در شرایط زمین‏ساختی ایجاد شده‌اند. گنبد‏های نمکی رخنمون یافته در کمربند چین‌خورده- راندگی زاگرس، الگوهای خطی ایجاد کرده‏اند. چنین روندهایی به نظر می‏رسد که وابسته به ساختار‏های خطی است که در تصاویر ماهواره لندست دیده می‏شود. تشخیص خطواره‏های گسلی و ارتباط آنها با موقعیت گنبد‏های نمکی از دیدگاه آماری، موضوع این مطالعه است. بر پایه تجزیه و تحلیل‌های سنجش از دور، جابه‌جایی‌های افقی در بخش‌هایی از ساختار چین‌ها و پراکنش گنبد‏های نمکی سری هرمز، 34 خطواره گسلی در منطقه تشخیص داده شد. به‌منظور تعیین ارتباط میان محل گنبد‏های نمکی و راستای خطواره‏های گسلی، روشی آماری به نام وزن‌های نشانگر به کار برده شد. بدین منظور، نقشه خطواره‏های گسلی و نقشه مرکز گنبد‏های نمکی به مدل رستر تبدیل و حریم‌هایی در پیرامون گسل‏ها استخراج شد؛ سپس ارتباط مکانی میان گنبد‏های نمکی و خطواره‏های گسلی به طور کمی با استفاده از روش وزن‌های نشانگر به دست آمد. بیشترین ارتباط گنبد‏های نمکی در فاصله افقی یک کیلومتری از خطواره‌هاست. روش وزن‌های نشانگر، نشان می‏دهد که خطواره‏های گسلی مرتبط با زمین‏ساخت منطقه، مهم‌ترین عامل در جایگیری گنبد‏های نمکی در منطقه مورد مطالعه هستند.

کلیدواژه‌ها