نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکترا، سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران

2 دانشیار، گروه زمین‌شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

چکیده

در مجموعه‌های هسته دگرگونی موته-  گلپایگان (شامل مجموعه خاوری و باختری) در پهنه سنندج- سیرجان، 2 رخداد دگرگونی ناحیه‌ای اصلی وجود دارد. در ارتباط با این دگرگونی‌ها، تغییر شکل‌هایی نیز در مقیاس دانه‌های سازنده در این سنگ‌ها رخ داده و ریزساختارهای مختلفی را ایجاد کرده است. ریزگسل‌ها در گروه ریزساختارهای ایجاد شده در شرایط شکنا هستند. در مجموعه خاوری، باز بلورین شدن بالجینگ در دانه‌های کوارتز و کمتر در دانه‌های فلدسپار، ساختار قفسه کتابی پورفیروکلاست‌های فلدسپار قطعه قطعه شده، دگرشکلی و شکل‌گیری پهنه‌های برشی را در شرایط دمای پایین نشان می‌دهند. در پهنه‌های برشی مجموعه خاوری، بافت گرانوبلاستیک چندوجهی در پورفیروکلاست های چند بلورین کوارتزی، بازپخت پس از میلونیتی شدن را در یک شرایط درجه متوسط مستند می‌کند. در مجموعه باختری، ریزدانه‌های کوارتزی صفحه شطرنجی، شرایط درجه بالا را در جریان دگرشکلی اول پیشنهاد می‌کنند، ولی خاموشی موجی آنها، شرایط درجه پایین را در دگرشکلی دوم آشکار می‌کند. بافت گرانوبلاستیک چندوجهی در دانه‌های فلدسپار دارای چین‌های جناغی نیز درست همین شرایط را در 2 دگرریختی یادشده تأیید می‌کند. به‌طور کلی با توجه به ریزساختار‌ها و شرایط دگرشکلی در مجموعه‌های دگرگون شده موته-  گلپایگان به ترتیب 3 مرحله بازبلورین شدن شامل 1) بازبلورین شدن ایستای درجه بالا پس از رخداد دگرگونی اولیه؛ 2) بازبلورین شدن پویا و میلونیتی شدن وابسته در شرایط دگرگونی درجه پایین و به‎طور محلی درجه متوسط؛ 3) بازبلورین شدن ایستای پس از میلونیتی شدن، در شرایط درجه متوسطقابل شناسایی است. توده‌های گرانیتوییدی شمال گلپایگان  می‌توانند به عنوان عامل گرمایی بازپخت در سنگ‌های دگرگون شده مجموعه باختری این منطقه مورد توجه قرار گیرند؛ ولی عامل گرمایی بازپخت در مجموعه خاوری مشخص نیست.

کلیدواژه‌ها