نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• یوسف علاء دین ¹
• مرتضی طالبیان ²
• مهران آرین ³
• محمد مهدی احمدی ⁴

¹ دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه زمین‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحدعلوم و تحقیقات، تهران، ایران

² استادیار، پژوهشکده علوم‌زمین، سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران

³ دانشیار، گروه زمین‌شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران

⁴ استاد، دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه صنعتی شریف، تهران، ایران

چکیده

زمین‌‌لرزه یک پدیده غیر‌قابل‌انکار است که چنانچه در مناطق پر‌جمعیت رخ‌ دهد خسارات زیادی را از نظر مالی و جانی به‌وجود ‌می‌آورد. آسیب‌پذیری ساختمان‌ها در شهرها نه تنها تابع بزرگی و فاصله از کانون زمین‌لرزه بلکه ویژگی‌های فیزیکی خاک زیر ساختگاه  است. در این پژوهش آبرفت که در  بخشی از  باختر تهران شامل مناطق 2، 5،  9، 10 و شمال منطقه 17، بین طول‌های جغرافیایی´23،º51 و´ 15، º51  و عرض‌های جغرافیایی´40، º35 و´50، º35    قرار گرفته و گستردگی حدود 100 کیلومتر مربع دارد، مورد مطالعه قرار گرفته است. بدین منظور ابتدا با برداشت‌های صحرایی در منطقه نسبت به شناسایی موقعیت دقیق‌تر گسل‌ها همراه با گرد‌آوری و بررسی دوباره داده‌های موجود در آبرفت‌های تهران اقدام شده ‌است. سپس داده‌های حدود 440 گمانه ژئوتکنیکی مربوط به بیش از 100 پروژه عمرانی مورد بازنگری قرار گرفت و با استفاده از نمودارهای رسوبی گمانه‌ها، منطقه مورد مطالعه به سه زون اصلی، درشت‌دانه، بینابینی و ریز‌دانه تقسیم شد. همچنین ویژگی‌های فیزیکی و مکانیکی نهشته‌های آبرفتی منطقه مورد مطالعه استخراج و سپس مبادرت به تهیه نقشه آنان شد. با ترکیب این داده‌ها منطقه مورد مطالعه از نظر تشدید دامنه امواج زمین‌لرزه به سه زون بدون تشدید، با شدت کم و با شدت بیشتر تقسیم شد. در بررسی‌های تکمیلی سطح آب‌های زیر سطحی و وضعیت ساختار زیر سطحی منطقه مورد ارزیابی قرار گرفته ‌است. با در نظر گرفتن وضعیت دانه‌بندی و سطح آب زیرزمینی به نظر می‌رسد که منطقه مورد مطالعه فاقد استعداد روانگرایی است.

کلیدواژه‌ها

• زمین‌لرزه
• ژئوتکنیک
• آبرفت
• پهنه‌بندی لرزه‌ای
• روانگرایی

عنوان مقاله [English]

Geotechnical Investigation and Seismic Zonation of Alluvial Deposits in Western Tehran

نویسندگان [English]

• U Alladin ¹
• M Talebian ²
• M Arian ³
• M.M Ahmadi ⁴

¹ M.Sc. Student, Department of Geology, Islamic Azad Univeristy, Sciences and Research Branch,Tehran, Iran

² Assistant Professor, Research Institute for Earth Sciences, Geological Survey of Iran, Tehran, Iran

³ Associate Professor, Department of Geology, Islamic Azad Univeristy, Sciences and Research Branch, Tehran, Iran

⁴ 4 Professor, Faculty of Civil Engineering, Sharif University of Technology, Tehran, Iran

چکیده [English]

Earthquake is an undeniable phenomenon that can cause financial and social damage if occur in populated areas.  Vulnerability of buildings is not just function of magnitude and distance from the epicenter but also depends on physical properties of soil. In this study we evaluate physical properties of alluvium in an area of approximately 100 square kilometers in west of Tehran between longitudes 51 º 15´ to 51º 23´ and latitudes 35º 40´ to 35º 50´. As a first step we collected field data regarding the alluvium deposits as well as location of Quaternary faults. We then combined this information with data from 440 boreholes which were aquired from more than hundred urban development projects. We use sedimentological diagrams of the boreholes to define three zones of coarse-, intermediate- and fine-grained material in the region. We considered physical and mechanical properties of the sediments to produce seismic amplification map of the area which shows three zones of high, moderate and no amplification. Finally, we investigated liquefaction potential of sediments, considering ground water level and structure of the basin and we have concluded that there is no potential of liquefaction in the area of study.

کلیدواژه‌ها [English]

• Earthquake
• Geotecknics
• Alluvium
• Seismic Zonation
• Liqueaction