نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• جواد ربانی ¹
• ابراهیم قاسمی نژاد ²
• علیرضا عاشوری ³
• محمد وحیدی‌نیا ⁴

¹ دکترا، دانشکده علوم پایه، گروه زمین‌شناسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ‌ایران

² استاد، پردیس علوم، دانشکده زمین‌شناسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

³ استاد، دانشکده علوم پایه، گروه زمین‌شناسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

⁴ دانشیار، دانشکده علوم پایه، گروه زمین‌شناسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

چکیده

واحد شیلی قاعده سازند پابده در برش بیشه دراز شامل 47 متر شیل و مارن به رنگ‌های ارغوانی، سبز و خاکستری می‌باشد که به تدریج به سمت بالا به مارن و سنگ‌آهک‌های آرژیلی تبدیل می‌شود. به منظور بررسی دیرین‌بوم‌شناسی(پالئواکولوژی) و محیط دیرینه این نهشته‌ها شواهد پالینولوژیکی از جمله پالینوفاسیس‌ها، فراوانی و تنوع داینوسیست‌ها و داینوسیست‌های شاخص محیطی مورد بررسی و مطالعه قرار گرفتند. مطالعات پالینولوژیکی چهار پالینـوفاسیسIV: shelf to basin transition, VIII&VII: Distal dysoxic-anoxic shelf, IX: Distal suboxic-anoxic basin , که محیط دریایی دور از ساحل (distal shelf) و دریای باز با شرایط کم‌اکسیژن را نشان می‌دهد. میکروفاسیس نمونه‌ها در تمامی طول برش پلانکتونیک وکستون- پکستون بوده، که محیط ژرف دریای باز را برای این رسوبات پیشنهاد می‌نماید. از نظر علم چینه‌نگاری سکانسی با توجه به نسبت سیست‌های فرم کوریت به پروکسیمیت، پروکسیموکوریت و کویت (C/PPC)، نسبت مواد آلی بی‌شکل به پالینومورف‌های دریایی (AOM/MP)، تنوع و فراوانی داینوسیست‌ها، گونه‌های شاخص محیطی و نیز پالینوفاسیس‌های تعیین شده می‌توان شیل‌های ارغوانی را به سه سیستم تراکت تراز پایین، پیشرونده و تراز بالا به همراه یک مرز سکانسی نوع دو و یک سطح بیشینه غرقابی نسبت داد. به طور کلی مجموعه شواهد پالینولوژیکی یک روند افزایش نسبی ژرفای آب به سمت بالای این واحد را نشان می‌دهد.

کلیدواژه‌ها

• محیط رسوبی
• دیرین‌بوم‌شناسی (پالئواکولوژی)
• شیل‌های ارغوانی
• پابده
• زاگرس