1کارشناسی ارشد، دانشکده زمین‌شناسی، پردیس علوم، دانشگاه تهران، تهران، ایران
2دانشیار، دانشکده زمین‌شناسی، پردیس علوم، دانشگاه تهران، تهران، ایران
3استادیار، پژوهشکده علوم‌زمین، سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران
چکیده
مجموعه معدنی گل‌گهر در جنوب باختری شهرستان سیرجان (استان کرمان) و در پهنه سنندج- سیرجان قرار دارد و با داشتن معادن غنی از سنگ‌آهن حدود 30 درصد از نیاز صنعت فولاد کشور را تأمین می‌کند. ماده معدنی اصلی در این کانسار مگنتیت است که افزون بر آن مقادیر کمتری هماتیت و کانه‌های سولفیدی شامل پیریت و کالکوپیریت در کانسنگ معدنی گل‌گهر وجود دارد. مقایسه الگوی پراکندگی عناصر خاکی کمیاب (REE) در مگنتیت گل‌گهر با مگنتیت کانسارهای ماگمایی (نوع کایرونا) و نیز مگنتیت همراه با سنگ‌های گرانیتی و بازالتی نشان‌دهنده شباهت آنها از دید غنی‌شدگی نسبی عناصر خاکی کمیاب (LREE) نسبت به عناصر خاکی کمیاب سنگین (HREE) و بی‌هنجاری منفی Eu است. چنین ویژگی‌هایی در REE آپاتیت‌های کانسارهای آهن کایرونا، چغارت، اسفوردی و آیرون اسپرینگ نیز دیده می‌شود که به‌دلیل نداشتن الگوی پراکندگی REE همانند به فسفریت‌ها، منشأ ماگمایی برای آنها پیشنهاد شده است. همچنین REE مگنتیت گل‌گهر در مقایسه با کانسارهای آهن رسوبی، الگوی پراکندگی متفاوتی را به‌ویژه از دید بی‌هنجاری Eu آشکار می‌‌سازد. بر پایه این ویژگی‌ها، به نظر می‌رسد مگنتیت در کانسار آهن گل‌گهر از سیال‌های با منشأ ماگمایی سرچشمه گرفته است.
Distribution and Abundance of Rare Earth Elements in Magnetite from Gol-Gohar Iron Ore Deposit, Sirjan, Kerman
نویسندگان [English]
Y Bayati-Rad1؛ H Mirnejad2؛ J Ghalamghash3
1M.Sc., Faculty of Geology, College of Sciences, University of Tehran, Tehran, Iran
2Associate Professor, Faculty of Geology, College of Sciences, University of Tehran, Tehran, Iran
3Assisstant Professor, Research Institute for Earth Sciences, Geological Survey of Iran, Tehran, Iran
چکیده [English]
Gol-Gohar mining complex, located southwest of Sirjan (KermanProvince) and within the Sanandaj-Sirjan structural zone, has a number of iron-rich deposits that provides 30% of steel demand in the country. The main ore in this deposit is magnetite with subordinate amounts of hematite and accessory pyrite and chalcopyrite phases. Comparison of rare earth element (REE) distribution patterns of Gol-Gohar magnetite with those of magmatic magnetite (Kiruna) and also magnetite associated with granite and basalts show similar enrichment in light REE relative to the heavy REE and negative Eu anomaly. Such features can also be observed in apatite from Kiruna, Iron Spring, Choghar and Esfordi Fe ore deposits, the origin of all of which have been ascribed as magmatic due to a lack REE distribution patterns similar to phosphorites. Based on these characteristics, it seems that the magnetite in Gol-Gohar Fe deposit has dominantly originated from a magmatic fluid.
کلیدواژه‌ها [English]
Fe deposit, Source, Rare earth elements, Gol-Gohar, Sirjan
ابتدای صفحه