1دانشجوی دکترا، گروه ژئوفیزیک، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران
2دانشیار، مؤسسه ژئوفیزیک، دانشگاه تهران، تهران، ایران
3استاد، دانشکده مهندسی نفت، دانشگاه صنعتی کرتین، پرس، استرالیا.
4استادیار، پژوهشگاه صنعت نفت، تهران، ایران
چکیده
در فیزیک سنگ، توصیف ویژگی‌های فیزیکی سنگ مخزن مانند تخلخل و تراکم‌پذیری از تحلیل اطلاعات به‌دست آمده از فرایند عبور امواج صوتی از داخل سنگ به‌دست می‌آید. حساسیتسرعتامواجلرزه‌ایبهمتغیرهایمهممخزنمانندتخلخل،رخساره‌ها،سیال‌های منفذی، درجهاشباعوفشارمنفذیازسال‌هاپیششناختهشدهاست. از میان عوامل یادشده تغییرات دو متغیر تخلخل و درجه اشباع سهم بیشتری در تغییر سرعت امواج صوتی دارند و مطالعات بسیاری نیز در این زمینه انجام شده است. دامنه امواج صوتی نیز تابعی از امپدانس‌های صوتی، شامل سرعت لرزه‌ای و چگالی سنگ‌های مخزن است. بنابراین از میان متغیرهای نام برده شده، سنگ‌شناسی، نوع سیال و درجه اشباع از تأثیرگذارترین متغیرها بر امواج لرزه‌ای هستند. در این نوشتار روند تغییرات متغیرهای مهم موج یعنی سرعت، دامنه و بسامد نسبت به دو متغیر مهم مخزن یعنی تغییرات فشار محصوری و فشار منفذی سنجیده شده‌اند. نمونه مورد مطالعه ماسه‌سنگی بوده و آزمایش‌ها در شرایط فشار مخزن انجام شده‌اند. امواج الاستیک با بسامد‌های مشخص از نمونه گذر کرده و ثبت شده‌اند؛ سپس متغیرهای موج عبوری استخراج و مورد تحلیل قرارگرفته‌اند.
Laboratory Study of Ultrasonic Wave Treatments in Porous Media Under Reservoir Pressure Conditions in Sand Stone Samples from a Reservoir in South-West of Australia
نویسندگان [English]
H Azizi1؛ H.R Siahkoohi2؛ B Evans3؛ N Keshavarz Frajkhah4؛ E Kazemzadeh4
1Ph.D. Student, Department of Geophysics, Islamic Azad University, Science and Research Branch, Tehran, Iran
2Associate Professor, Institute of Geophysics, University of Tehran, Tehran, Iran
3Professor, Department of Petroleum Engineering, Curtin University, Perth, Australia
4Assistant Professor, Research Institute of Petroleum Industry, Tehran, Iran
چکیده [English]
Rock physics is the major tool to describe physical property of reservoir rocks; such as porosity, permeability, degree of saturation, property fluid that saturated, shape of pores, compressibility and etc via studying ultrasonic wave transmitting through a rock sample.
Between these parameters, porosity and degree of saturation are more effective on elastic wave velocities which have been studied extensively in recently years. Amplitude of acoustic waves is a function of acoustic impedances (velocity and density) could be used to study lithology, pore fluids and saturation. In this paper we studied how main characters wave (velocity, amplitude, frequency) changes related to two main reservoir characteristics (pore pressure and confining pressure). In our study, we transmitted ultrasonic waves in different frequencies through a sandstone core in reservoir pressure condition. Analysis confirmed that similar to previous studies, amplitude of transmitted signal is a more sensitive attribute to pressure changes rather than velocity of the waves.
کلیدواژه‌ها [English]
Rock Physics, Pressure reservoir condition, Amplitude spectrum, Frequency variant, Velocity variant
ابتدای صفحه