نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه جغرافیا، دانشکده جغرافیای طبیعی، دانشگاه اصفهان، اصفهان،ایران

2 گروه زمین شناسی، دانشکده‌‌‌علوم، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران ،

چکیده

  یکی از موضوعات مهم دربارة رشته کوه زاگرس، ناهماهنگی بین برخی ازآبراهه­ها و ساختار زمین­شناسی آن است. این موضوع در مورد شبکه آبراهه­های زاینده­رود به یکی از بحث برانگیزترین مباحث تبدیل شده، به گونه­ای که در این باره سه فرضیه متفاوت عنوان شده است. برای رفع این اختلاف نظرها و رسیدن به یک نتیجه­گیری کلی، این حوضه و دو حوضه کاکلستان و ازنا  به  فاصله 62 و 85 کیلومتری شمال خاوری آن، مورد مطالعه دقیق کتابخانـه­ای و میدانی قرار گرفتند. به استناد شواهد مختلف به دست آمده از وضعیت پادگانه­های رودخانه­ای، رسوبــات و فسیل­های دریاچه­ای، سیرک­ها و رسوبات یخچالی و زمین­ساخت فعال نتیجه­گیری شده که در طی پلیوسن، عموم سرشاخه­های رودهای زاگرس به سمت خلیج فارس جاری بوده­اند. اما، بسیاری از این آبراهه­ها در اواخر این زمان و یا اوایل پلیستوسن، در اثر فعالیت گسل جوان زاگرس به دام افتاده و دریاچه­هایی را تشکیل داده­اند. بعد­ها در اثر فرایند­هایی که بیشتر زمین­ساختی بوده­اند، بستر این دریاچه­ها گسیخته شده و جریان آب در حوضه­های ازنا و کاکلستان در مسیر قبلی و  در حوضه زاینده­رود در مسیر معکوس جاری شده است.
 

کلیدواژه‌ها

کتابنگاری
بهارفیروزی، خ.، نواواجاری، ش.، 1384- نقشه زمین­شناسی 1:100000 فریدون­شهر، سازمان زمین­شناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران.
پروی، ک.، ترجمه ثروتی، م، ر.، 1369- یخبندان کواترنر در قسمت‌های داخلی کوهستان زردکوه در رشته زاگرس، مجله پژوهش‌های جغرافیایی، شماره 26، سال، 23 شهریور،  1369، صص 35-38.
جداری عیوضی، ج.،  1378-  ژئومورفولوژی ایران، انتشارات دانشگاه پیام نور،تهران،236 صفحه.
حبیب­الهیان، م.، 1385- ارزیابی نئوتکتونیک در بخش علیای رودخانه زاینده­رود با استفاده از شاخص­های مورفومتریک، پایان­نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه اصفهان، گروه جغرافیا.
درویش­زاده، ع.، 1370- زمین­شناسی ایران، نشر دانش امروز وابسته به موسسه انتشارات امیر کبیر، تهران.
رامشت، م، ح.، 1381- دریاچه‌های دوران چهارم، بستر تبلور و گسترش مدنیت در ایران، مجله پژوهشی علوم‌انسانی دانشگاه اصفهان، شماره15،صص38-13.
رامشت، م. ح.، 1384-  نقشه‌های ژئومورفولوژی، چاپ اول، انتشارات سازمان سمت، تهران، 190 صفحه.
رامشت، م. ح.، عباسی، ع.، منتظری، م.، 1378- تحول تاریخ طبیعی زاینده‌رود و شکل‌گیری مدنیت در حاشیه آن، مجله پژوهش­های جغرافیایی، شماره 36،مهرماه1378،صص25-15.
زاهدی، م.، رحمتی ایلخچی، م.، 1372- نقشه زمین شناسی 1:250000 شهرکرد، سازمان زمین شناسی و اکتشتفات معدنی کشور.
زمردیان ، م،  ج.، 1381-  ژئومورفولوژی ایران ،جلد اول، چاپ اول، انتشارات دانشگاه فردوسی مشهد،281 صفحه.
سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح.،1359-  نقشه‌های توپوگرافی50000/1 چقاگرگ،دره ساری وفریدون‌‌شهر،سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح،تهران.
سهیلی‌، م.، جعفریان، م.، عبدالهی، م. ر.، 1371- نقشه زمین­شناسی 100000/1 الیگودرز، سازمان زمین­شناسی،تهران .
علایی طالقانی، م.،1382- ژئومورفولوژی ایران ، تهران ، چاپ اول ، نشر قومس،234 صفحه.
قاسمی،آ.، حاج حسینی، آ.، حسینی، م.، 1385- نقشه زمین‌شناسی 1:100000 چادگان ، سازمان زمین‌شناسی، تهران .
مدنی، ح.، 1373- زمین‌شناسی ساختمانی و تکتونیک، تهران،چاپ پنجم، مؤسسه انتشارات جهاد دانشگاهی(ماجد) ، تهران ، 377 صفحه.
محمودیان،ا ا.،1381،تحولات ژئومورفولوژیکی دریاچه ازنا دردوران چهارم، دانشگاه آزاد اسلامی واحـــد نجف آباد،243 صفحه.
موسوی حرمی، ر.، 1370- رسوب‌شناسی،چاپ دوم، مؤسسه چاپ و انتشارات آستان قدس رضوی،مشهد، 477 صفحه.
یمانی، م.، 1386-  ژئومورفولوژی یخچال‌های زردکوه، مجله پژوهش‌های جغرافیایی، تهران،شماره 59، صص139-125.
 
 
Referance
 Oberlander, T., 1968 - The Zagros streams: a new interpretation of transverse drainage in an orogenic zone, Distributed by Syracuse University Press, the University of California, 168 pages.
Samari,  H., Farid Mojtahedi, A., Soroush,  M. & Heidari, A., 2005- "Rudbar Lorestan Dam & Hydro plant: Challenging Seismicity      Conditions",Hydropower Conference,Oct 20 A.; 05, Villach, Austeria
Talebian, M. & Jackson, J., 2002-Offset on the Main recent of NM Iran and implications for the late Cenozoic Tectonic Of The Arabia-Eurasia Collision Zone,Geophys.j.Int.,150,422-439.
Tchalenko, J. S. & Braud, J., 1974- Seismicity and structure of the Zagros: the Main Recent Fault between 33˚ and 35˚ N. Phil. Trans. R. Soc. Lond., A., 277, 1-25.
Wellman, H. W., 1966- Active Wrench fault of Iran, Afghanistan and Pakistan: Geo. Rundsch, 55,716-735.