نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 شرکت مهندسی کانی‌کاوان شرق، تهران، ایران

2 گروه مکانیک سنگ دانشگاه تربیت مدرس؛ شرکت مهندسی کانی‌کاوان شرق

3 دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران

چکیده

امروزه مبحث پایداری شیب یکی از پارامترهای اصلی و تعیین‌کننده در اقتصاد و ایمنی معادن روباز است. اختصاص یک شیب برای کل دیواره‌های معدن در بیشتر معادن درست نیست چرا که دیواره‌های معدن معمولاً از مصالح مختلف و با شرایط ساختاری متفاوتی تشکیل شده‌اند و بنابراین، باید طراحی شیب پس از تعیین پارامترهای ژئوتکنیکی، سنگ‌شناسی مختلف و مشخص‌شدن محدوده‌های ژئوتکنیکی گودال معدن (پیت) تعیین شود. در این پژوهش، با استفاده از روشهای MRMR، روش بیشاپ(نرم افزار SlopeW 2004) و روش عددی (نرم افزارFlac 4.0) و مقایسه نتایج آنها، شیبهای بهینه برای دیواره نهایی معدن به‌دست آمده است. بدین منظور با تهیه نقشه زمین‌شناسی و زمین‌ساخت معدن، حفر 5 حلقه گمانه ژئوتکنیکی به طول10/1049 متر در اطراف گودال، برداشت مغزه‌های حاصل (ثبت حدود 130000 ویژگی)، تهیه نمودار ژئوتکنیکی گمانه‌ها، نمونه‌گیری از مغزه‌های به دست آمده و انجام آزمایشهای مکانیک سنگ بر روی نمونه‌ها و همچنین برداشتهای سطحی، گودال معدن چادرملو به پنج محدوده ژئوتکنیکی تقسیم شد که تفکیک 5 محدوده ژئوتکنیکی در معدن بر اساس 1- سنگ شناسی و ساختار، 2- جهت‌یابی دیواره‌های گودال و 3- شرایط، کیفیت و امتیاز توده‌سنگ، صورت گرفته است.
در این مقاله، پایداری نهایی دیواره شمال‌باختری معدن (محدوده 4 ژئوتکنیکی) مورد بررسی قرار خواهد گرفت. دلیل انتخاب محدوده 4 ژئوتکنیکی، نهایی‌شدن بخش زیادی از این دیواره و حائز اهمیت‌بودن آن از لحاظ موقعیت و دسترسی از این دیواره به دامپها و محدوده‌های 2 و 3 است.
این محدوده از سنگهای متاسوماتیت، آلبیت متاسوماتیت و ماده معدنی تشکیل شده است. ساختار محدوده با گسلهای نازک پرشیب با جابه‌جایی زیاد که در برخی موارد سنگ‌آهک برشی دیده می‌شود، مشخص شده است. گفتنی است از 5 حلقه گمانه ژئوتکنیکی، 1 حلقه گمانه به ژرفای 208 متر در این محدوده حفر شده است. برای این محدوده مقطع ژئوتکنیکی همراه با مقاطع زمین‌شناسی به روز شده تهیه شد. نتایج مدل‌سازی و مطالعات نشان داد که شیب نهایی این محدوده می‌تواند از 52 درجه به 60 درجه افزایش یابد.

کلیدواژه‌ها

ایتوک ایران،1370-  شرکت مشاور مهندسی و تکنولوژی در صنایع و معادن، گزارش "اطلاعات عمومی و مطالعات اکتشافی و کانه‌آرایی معدن سنگ آهن چادرملو".
کانی‌کاوان‌شرق، 1381- شرکت مهندسی،گزارش مطالعات مقدماتی پایداری دیواره‌های معدن سنگ آهن چادرملو (فاز I).
References
Berberian, M., 1976- Contribution to the seismotectonics of Iran, Part II. Geological  Survey of Iran, Rep. 39, 518 p.
Gold, O.,1990- Drainage system year 20 & 30, EBE Engineering services,Dwg.No. 1413-1045 & 1413-1046
Kurt John Douglas, 2002- “The shear strength of rock masses” A thesis submitted for the degree of doctor of philosophy , the university of new south Wales Sydney Australia, pp 5.25- 5.35