نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترا، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران شمال تهران، ایران

2 دانشیار، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران شمال؛ پژوهشکده علوم زمین، سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور، تهران، ایران

3 دانشیار، دانشگاه جرجیا استیت، آتلانتا، آمریکا

4 دانشیار، گروه زمین‎شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه خوارزمی، کرج، ایران

5 استاد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران شمال، تهران، ایران

چکیده

با توجه به خشکسالی های اخیر در دنیا، اکتشاف منابع آب زیرزمینی امری بسیار ضروری است. این طرح تحقیقاتی با توجه به قرارگیری کشور ایران در محدوده خطر خشکسالی به مطالعه آب‌های کارستی می‌پردازد. محدوده مطالعاتی در این پژوهش در مرکز کشور ایران، استان سمنان، شهرستان شاهرود، بخش بسطام قرار دارد. عوامل متعددی در پدیده کارسـتی شـدن و تشکیل منابع آب در سـازندهای کربناته حائز اهمیت هستند، که از مهم‌ترین آنها می‌توان به سنگ‌شناسـی، توپوگرافی، اقلیم، ژئومورفولوژی و هیدروژئولوژی اشـاره کرد. در این پژوهش نقش عوامل ساختاری در توسعه منابع آب کارستی در استان سمنان مورد بررسی قرار گرفته است .بدین منظور ابتدا لایه‌های اطلاعاتی مربوط به هر عامل تهیه شد. برای مثال عناصر تکتونیکی، شـامل نقشه‎های تراکم خطواره‌ها، تراکم طول گسل‌ها، تراکم محل تقاطع گسل‌ها، فاصله از گسل‌ها با استفاده از نقشـه‌های زمین‌شناسی و پردازش تصاویر ماهواره‌ای است. لایه‌های اطلاعاتی در محیط سـامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS)، نرم‌افزار Expert Choice و روش های زمین‌آماری (geostatistics)، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. در این پژوهش از روش های نوین تصمیم‌گیری‌های چندمعیاره (AHP; analytic hierarchy process) و
(Fuzzy AHP; Fuzzy analytic hierarchy process) در مطالعات منابع آب کارستی استفاده شد.

کلیدواژه‌ها

بهشتی‎فر، س.، 1389- استفاده از منطق فازی در محیط GIS به منظور مکانیابی نیروگاه های گازی، نشریه مهندسی عمران و نقشه برداری، دانشکده فنی، دوره 44، شماره 4، صص. 5 تا 583.
چزگی، ج.، مرادی، ح.، خیرخواه، م.، قاسمیان، د. و روستایی، ی.، 1388- مکان‌یابی سد زیرزمینی به روش معیارهای حذفی با استفاده از GIS (مطالعه موردی غرب تهران). پنجمین همایش ملی علوم و مهندسی آبخیزداری ایران.
زهیدی‌، ر.،1380- کاربردهای صنعتی منطق و شبکه‌های عصبی فازی‌، انتشارات انستیتو ایزایران، 288ص‌.
علیزاده، ا.، 1381- اصول هیدرولوژی کاربردی، چاپ پانزدهم، دانشگاه امام رضا (ع)، 735 ص.
فرهودی، ر. حبیبی، ک. و زندی، پ.، 1384- مکان‌یابی محل دفن مواد زاید جامد شهری با استفاده از منطق فازی (Fuzzy Logic) در محیط GIS مطالعه موردی: شهر سنندج، نشریه: هنرهای زیبا .
کاظمی، ر، غیومیان، ج. و جلالی، ن.، 1385- بررسی نقش عوامل ساختاری در فراوانی منابع آب در منطقه کارستی لار با استفاده از سنجش از دور و GIS، مجله پژوهش و سازندگی در منابع طبیعی، شماره 73، صص. 33 تا 43.
 

References
Chang, B., Chang, C. and Wu, C., 2011- Fuzzy DEMATEL method for developing supplier selection criteria. Expert Systems with Applications, 38, 1850–1858.
Kahraman, C., Cebeci, U. and Ruan, D., 2004- Multi-attribute comparison of catering service companies using fuzzy AHP: the case of Turkey. International Journal of production economics 87.
Malczewski, J. 1999- GIS and Multi-criteria Decision Analysis, John Wiley and Sons Incorporated, PP.177-189.
Vijith, H. and Madhu, G., 2007- Application of GIS and frequency ratio model in mapping the potential surface failure sites in the Poonjar
sub-watershed of Meenachil river in Western ghats of Kerala,Journal of the Indian Society of Remote Sensing 35 (3), 275-285
Yanar, T. A. and Akyu¨rek, Z., 2006- The enhancement of the cell-based GIS analyses with fuzzy processing capabilities. Journal of Information Sciences, Vol. 176, No 8, PP. 1067-1085.