نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکترا، گروه علوم زمین، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

2 استاد، گروه علوم زمین، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

چکیده

مجموعه دگرگونی موته- گلپایگان در شمال شهرستان گلپایگان در استان اصفهان واقع شده است. این مجموعه دارای انواع سنگ­های دگرگونی است که از جمله آنها می­توان به انواع شیست‎های رسی، آمفیبولیت­ها، نایس­ها، کوارتزیت­ها و مرمرها اشاره کرد. گارنت شیست­ها از جمله شیست­های منطقه هستند که از لحاظ کانیایی انواع مختلفی را شامل می­شوند. این سنگ‎های دگرگونی شامل کانی­های گارنت، کوارتز، کلریت، مسکوویت، بیوتیت، استارولیت، آندالوزیت، کیانیت و سیلیمانیت هستند. بافت­های لپیدوبلاستی، پورفیروبلاستی، پویی‎کیلوبلاستی، چشمی و میلیپد در این شیست­ها قابل مشاهده هستند. در منطقه مطالعاتی با حرکت از جنوب باختری به سمت شمال خاوری بر درجه دگرگونی سنگ­ها افزوده می‎شود. به‎طوری که سنگ­های دگرگونی در جنوب باختری در حد اسلیت و فیلیت هستند و به تدریج به سمت شمال خاور سنگ­های دگرگونی کلریت‎شیست، بیوتیت‎‌شیست، گارنت‎شیست، استارولیت‎شیست، سیلیمانیت‎شیست و کیانیت‎شیست به ترتیب برونزد دارند. برونزد این سنگ‎ها با پدیدار شدن زون­های کلریت، بیوتیت، گارنت، استارولیت، سیلیمانیت و کیانیت در منطقه همراه است. توالی این زون­ها با گرادیان دگرگونی نوع بارووین در دگرگونی ناحیه­ای تطابق کامل دارد. زون­های کلریت، بیوتیت و گارنت مربوط به رخساره شیست سبز و زون­های استارولیت، کیانیت و سیلیمانیت مربوط به رخساره آمفیبولیت هستند. به روش دماسنجی گارنت- بیوتیت برای گارنت‎شیست­های مورد مطالعه بازه دمایی در حد 471 تا 581 به­ دست ­آمد. این دگرگونی در نتیجه برخورد قاره­ای اتفاق افتاده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

کتابنگاری 
کریمی، س. و طباطبایی­منش، م.، 1391- پتروگرافی و پترولوژی متاپلیت‎های بخش میانی زون سنندج- سیرجان (شمال گلپایگان)، نشریه علوم دانشگاه تربیت معلم، جلد 10، شماره 2، صص. 807 تا 824.
موسوی، ا. و محجل، م.، 1393- ساختار پهنه برشی و الگوهای تداخلی چین‎ها در شمال اسفاجرد، پهنه سنندج- سیرجان، مجله علوم زمین، شماره 91، صص. 130 تا  199.
میرلوحی، ا. ا.، خلیلی، م. و طباطبایی­منش، س. م.، 1394- شیمی میکاها و رخدادهای دگرگونی در گارنت‎میکاشیست­های ارتفاعات حاجی­قارا، شمال گلپایگان، نشریه علوم دانشگاه خوارزمی، جلد 1، شماره 1، صص. 71 تا 88.
نبوی، م.، 1355- دیباچه­ای بر زمین­شناسی ایران، انتشارات سازمان زمین­شناسی کشور، 109 ص.
 
References
Bell, T. H. and Rubenach, M. J., 1980- Crenulation cleavage development- evidence for progressive bulk inhomogeneous shortening from “millipede” microstructures in the Robertson River Metamorphics. Tectonophysics 68:T9- T15.
Bell, T. H., 1981- Foliation development- the contribution, geometry and significance of progressive bulk inhomogeneous shortening. Tectonophysics 75:273-296.
Deer, W. A., Howie, R. A. and Zussman, J., 1992- Rock forming minerals. 3nd edition, Longman, 696 p.
Holland, T. J. B. and Powell, R., 1998- An internally consistent thermodynamic dataset for phases of petrological interest: Journal of Metamorphic Geology, v. 16, p. 309- 334.
Kretz, R., 1983- Symbol for rock-forming minerals, American Mineralogist, 68: 277- 279.
Moosavi, E., Mohajjel, M. and Rashidnejad-Omran, N., 2014- Systematic changes in orientation of linear mylonitic fabrics: An example of strain partitioning during transpressional deformation in north Golpaygan, Sanandaj–Sirjan zone, Iran. Journal of Asian Earth Sciences., 94 55–67.
Moritz, R., Ghazban, F. and Singer, B., 2006- Eocene gold ore formation at Muteh, Sanandaj–Sirjan tectonic zone, western Iran: a result of late-stage extension and exhumation of metamorphic basement rocks within the Zagros Orogen. Economic Geology 101, 1497- 1524.
Passchier, C. W. and Trouw, R. A. J., 2005- Microtectonics. 2nd edition, Springer, 366 p.
Perchuk, L. L. and Lavrent’eva, I. V., 1983- Experimental investigation of exchange equilibria in the system cordierite-garnet-biotite. In: Saxena SK (ed) Kinetics and equilibrium in mineral reactions, advances in physical geochemistry, vol 3, Springer. Berlin, Heidelberg, New York, pp 199- 239.
Putnis, A., 1992- Introduction to mineral sciences. Cambridge University Press, Cambridge, 457p.
Rashidnejad-Omran, N., Emami, M. H., Sabzehi, M., Rastad, E., Belon, H. and Pique, A., 2002- Lithostratigraphie et histoire paléozoïque à Paléocène des complexes métamorphiques de la region de Muteh, zone de Sanandaj–Sirjan (Iran méridional). ComptesRendus Geosciences 334, 1185- 1191.
Sheikholeslami, M. R., Zamani Pedram, M. and Hosseini, H., 2008- Geological map of Iran, 1:100,000 series, Sheet No. 6057, Mahallat. Geological Survey of Iran, Tehran, Iran.
Stöcklin, J., 1968- Structural history and tectonics of Iran: a review. The American Association of Petroleum Geologists Bulletin 52 (7), 1229- 1258.
Thiele, O., Alavi-Naini, M., Assefi, R., Houshmandzadeh, A., Seyed- Emami, K. and Zahedi, M., 1968- Explanatory text of the Golpaygan Quadrangle E7. 1:250000, Geological Survey of Iran, Tehran, Iran, 24 pp.
Will, T. M., 1998- Phase equilibria in metamorphic rocks: thermodynamics background and petrological application. Springer, 324 p.