زمین ساخت
مجتبی ارشادی نیا؛ فرزین قائمی؛ مسعود همام
چکیده
همتافت فریمان که در شمال خاور ایران و جنوب خاور مشهد جای گرفته است، در بردارنده سنگهای گوناگونی از پرمین تا عهد حاضر است که دچار چندین مرحله دگرریختی شدهاند. در این نوشتار هندسه ساختاری گسلها و چینهای منطقه، تحلیل و بر مبنای آن مراحل دگرریختی همتافت فریمان شناسایی شده که نشانگر تکامل آن در طی 3 مرحله دگرریختی است. در اولین ...
بیشتر
همتافت فریمان که در شمال خاور ایران و جنوب خاور مشهد جای گرفته است، در بردارنده سنگهای گوناگونی از پرمین تا عهد حاضر است که دچار چندین مرحله دگرریختی شدهاند. در این نوشتار هندسه ساختاری گسلها و چینهای منطقه، تحلیل و بر مبنای آن مراحل دگرریختی همتافت فریمان شناسایی شده که نشانگر تکامل آن در طی 3 مرحله دگرریختی است. در اولین مرحله دگرریختی نیروهای زمینساختی همراه با مرحله حرارتی سبب دگرگون شدن رسوبات و تشکیل برگوارگی و چینهای نسل اول در منطقه شدهاند. همچنین راندگیهای نسل اول در طی این مرحله تشکیل و باعث رانده شدن بقایای پالئوتتیس شدهاند. مرحله دوم دگرریختی سبب تشکیل نسل دوم راندگیها و چینخوردگیها در منطقه شده است. تحلیل جنبشی راندگیهای نسل دوم بیانگر دو فاز حرکتی معکوس با مؤلفه راستالغز چپگرد و امتدادلغز راستگرد با مؤلفه شیبی معکوس است. حرکات معکوس چپگرد آن که موجب تشکیل تودههای نابرجا آهکی به سن پرمین شده مرتبط با مرحله دوم دگرریختی و حرکات امتدادلغز راستگرد آن که سبب قطع و جابهجایی ساختارهای پیشین شده و تمامی واحدهای سنگی منطقه را تحتتأثیر قرار داده، جوانتر از تریاس پسین بوده و مرتبط با مرحله سوم دگرریختی تحلیل شده است.
سنگ شناسی
عبدالصمد پورمحمد؛ احمد احمدی خلجی؛ سید مسعود همام؛ زهرا طهماسبی؛ محمد ابراهیمی
چکیده
منطقه گیسور در شرق شهرستان گناباد قرار دارد و بخشی از شمال بلوک لوت محسوب میشود. سنگهای این منطقه شامل سنگهای گرانیتوئیدی و مجموعه دگرگونی دمای بالا - فشار پایین هستند. سنگهای گرانیتوئیدی از سه واحد گرانودیوریت، آنکلاو (دگرگونی و آذرین) و میکروگرانیت تشکیل شدهاند. این سنگها در سری کالکآلکالن پتاسیمدار متوسط ...
بیشتر
منطقه گیسور در شرق شهرستان گناباد قرار دارد و بخشی از شمال بلوک لوت محسوب میشود. سنگهای این منطقه شامل سنگهای گرانیتوئیدی و مجموعه دگرگونی دمای بالا - فشار پایین هستند. سنگهای گرانیتوئیدی از سه واحد گرانودیوریت، آنکلاو (دگرگونی و آذرین) و میکروگرانیت تشکیل شدهاند. این سنگها در سری کالکآلکالن پتاسیمدار متوسط تا بالا قرار میگیرند و بهطور ضعیفی پرآلومینوس و از نوع گرانیت I دمای پاییناند. الگوی عناصر کمیاب بهنجار شده به کندریت، غنیشدگی کمتر عناصر ناسازگار و آنومالی منفی منحصر به فرد نسبت به سایر عناصر در Ta, Nb, Sr, P, Ti و Ba اما غنیشدگی قویی را در K، Rb و Th نشان میدهد. این الگوها در نمونههای گرانودیوریت، آنکلاو میکروگرانولار مافیک و تا حدودی میکروگرانیت با هم هماهنگی فوقالعادهای نشان میدهند. به علاوه، این نمونهها چنین هماهنگی را با ترکیب متوسط پوسته بالایی، میانی و گری وکها دارند. آنومالی مثبت در Rb، Th، Sm و آنومالی منفی در Ba بهطور برجستهای مشخص کننده ترکیب پوستهای است. بر پایه ادغام این الگوها با الگوی عناصر کمیاب پوسته بالایی و گریوکها و انطباق با کارهای آزمایشگاهی انجام یافته،گرانیتوئیدهای گیسور دارای منشأ بارز پوستهای هستند. دمای تشکیل براساس دمای اشباع زیرکن C֯ 790- 748 برآورد شده است. آنکلاوهای میکروگرانولار مافیک با داشتن ویژگی هایی از قبیل اشکال گرد شده و تخم مرغی و هاله اختلاطی در اطراف آنها، بافت دانهریز، چشمهای کوارتزی و پلاژیوکلازی، دارای بیوتیت تیغهای و آپاتیت سوزنی، فازهای اکسیدی در بیوتیت و وجود روند سهمی شکل (هیپربولیک) بین آنکلاو و گرانودیوریت میزبان به همراه مطالعات ژئوشیمی عناصر اصلی و کمیاب، فرآیندهای اختلاط/ آمیختگی (ذوب بخشی) را برای آنها نشان میدهد. الگوی عناصر کمیاب نشان دهنده ارتباط نمونههای گرانیتوئیدی گیسور با سیستم فرورانش است. تجزیه و تحلیل دادههای آن براساس نسبتهای لگاریتمی، محیط برخوردی را نشان میدهد و نمودارهای متمایزکننده تکتونیکی– شیمیایی نیز محیط همزمان تا پس از برخورد را پیشنهاد میدهند که در ارتباط با برخورد بلوک افغان با بلوک لوت تفسیر میشود.
خسرو ابراهیمی نصرآبادی؛ پیام روحبخش؛ سید مسعود همام؛ حسین عباسنیا
چکیده
محدوده اکتشافی دهنقلعه در فاصله حدود 300 کیلومتری جنوب باختری مشهد و 50 کیلومتری شمال باختری بردسکن قرار دارد. همچنین اینمحدوده بخشی از منطقه کانیسازی سولفید تودهای تکنار و زمینشناسی اصلی آن شامل کلریتسریسیتشیست، بیوتیتسریسیتشیست و سریسیتشیست همراه با تودههای آذرین بازی و حدواسط دگرگونشده در حد متاگابرو- ...
بیشتر
محدوده اکتشافی دهنقلعه در فاصله حدود 300 کیلومتری جنوب باختری مشهد و 50 کیلومتری شمال باختری بردسکن قرار دارد. همچنین اینمحدوده بخشی از منطقه کانیسازی سولفید تودهای تکنار و زمینشناسی اصلی آن شامل کلریتسریسیتشیست، بیوتیتسریسیتشیست و سریسیتشیست همراه با تودههای آذرین بازی و حدواسط دگرگونشده در حد متاگابرو- دیوریت و متادیوریت همگی متعلق به سازند تکنار است که این سازند توسط تودههای آذرین نیمهژرف حدواسط کمی دگرگونشده با بافت پورفیری شاملمتاهورنبلند کوارتزمونزونیت پورفیری، متاهورنبلند کوارتزمونزودیوریت پورفیری،متاهورنبلند مونزودیوریت پورفیری، متاکوارتز مونزونیت پورفیری و متاهورنبلند کوارتزمونزوسینیت پورفیری مورد نفوذ قرار گرفته است. کلیه واحدها تحت تأثیر دگرسانی متوسط تا شدید قرار گرفتهاند و کانیهای سولفیدی آنها از جمله پیریت در اثر اکسایش به اکسیدهای آهن ثانویه تبدیل شدهاند. پیش از عملیات صحرایی، پردازش دادههای سنجنده ETM+ وASTER با روشهاینسبتهای باندی، تجزیه و تحلیل مؤلفههای اصلی استاندارد و انتخابی و در پایان نقشهبرداری زاویه طیفی، به عنوان یک روش موفق برای تفکیک دقیقتر کانیهای دگرسان انجام شد که منجر به بارزسازی پهنههای دگرسانی هماتیتی، کلریتی، اپیدوتی، سریسیتی و سیلیسی در محدوده مطالعاتی شد و صحت پردازش صورتگرفته با مطالعات بعدی صحرایی، سنگنگاری و کانهنگاری به اثبات رسید.