زمین ساخت
محمد حسین تحریری؛ حمید صفاری
چکیده
سامانه گسلی درونه با بیش از 700 کیلومتر طول، پس از گسل اصلی زاگرس، به عنوان بزرگترین گسل ایران شناخته میشود. در این پژوهش، این سامانه گسلی به 3 بخش اصلی تقسیم شده است زیرا سازوکار بخشهای مختلف آن متفاوت است. بخش باختری دارای سازوکار امتدادلغز چپبر با مؤلفه معکوس، بخش میانی امتدادلغز چپبر و بخش خاوری با سازوکار معکوس گزارش شده ...
بیشتر
سامانه گسلی درونه با بیش از 700 کیلومتر طول، پس از گسل اصلی زاگرس، به عنوان بزرگترین گسل ایران شناخته میشود. در این پژوهش، این سامانه گسلی به 3 بخش اصلی تقسیم شده است زیرا سازوکار بخشهای مختلف آن متفاوت است. بخش باختری دارای سازوکار امتدادلغز چپبر با مؤلفه معکوس، بخش میانی امتدادلغز چپبر و بخش خاوری با سازوکار معکوس گزارش شده است. در پژوهش حاضر، پارامترهای لرزهخیزی و تغییرات زمانی و مکانی آنها در امتداد این سامانه گسلی با استفاده از دادههای لرزهای جمعآوری شده از سال 1980 تا 2023 میلادی و بر اساس روش بیشینه تمایل مورد تجزیه و تحلیل قرار میگیرد. در این راستا تغییرات زمانی پارامتر b دو افت قابل توجه را نشان میدهد که نشانگر دو زلزله نسبتا قوی تربت حیدریه در سال 2010 و زلزله فریمان در سال 2017 میباشد. بهرغم این که هنوز جامعه علمی قادر به پیش بینی دقیق زمینلرزه نشده است، اما با توجه به روش مورد مطالعه و با پایش وتحلیل مستمر پارامترهای مختلف زمینلرزه به ویژه پارامتر b، پیشیابی وقوع زمینلرزههای محتمل دور از انتظار نیست.
کیومرث حبیبی؛ مصطفی بهزاد فر؛ ابوالفضل مشکینی؛ سعید نظری
چکیده
ایرانزمین به دلیل موقعیت جغرافیایی و قرار گرفتن روی کمربند جهانی زلزله، در طول تاریخ همواره زمینلرزههای مخربی را تجربه کرده است و هر ساله چندین لرزه در سطح کشور ثبت میشود. آخرین مورد آن زلزله 8/6 ریشتری بم در پنجم دیماه 1382 بوده است که سبب تلفات شدید انسانی و زیرساختها در سطح کشور شد. زلزلهای که با 30 هزار کشته و 10 هزار زخمی از ...
بیشتر
ایرانزمین به دلیل موقعیت جغرافیایی و قرار گرفتن روی کمربند جهانی زلزله، در طول تاریخ همواره زمینلرزههای مخربی را تجربه کرده است و هر ساله چندین لرزه در سطح کشور ثبت میشود. آخرین مورد آن زلزله 8/6 ریشتری بم در پنجم دیماه 1382 بوده است که سبب تلفات شدید انسانی و زیرساختها در سطح کشور شد. زلزلهای که با 30 هزار کشته و 10 هزار زخمی از بزرگترین زلزلههای سده اخیر به شمار میآید. هدف این مقاله شناسایی دلایل اصلی این مقدار تلفات است. برای رسیدن به این هدف 13 شاخص کالبدی- فضایی مؤثر بر آسیبپذیری شهرها در سطح جهانی شناسایی و سپس در قالب مدلهای برنامهریزی و تلفیقی چون فازی و تحلیل سلسله مراتبی وارون وزندهی شدند. لایههای انتخابی در محیط سامانه اطلاعات جغرافیایی ترکیب و درپایان نقشه میزان آسیبپذیری شهر پیش از زلزله اخیر مدلسازی شد. در مرحله دوم میزان آسیبپذیری شهر بر پایه برداشتهای دقیق طرح تفصیلی شهر مشابهسازی و میزان ضریب همبستگی آن با مدل فرضی ارائهشده این پژوهش محاسبه شد که ضریبی معادل با 59/0 را نشان داد. نتایج این پژوهش نشان میدهد که نه تنها مدل فازی برای تعیین آسیبپذیری و ناپایداری شهرهایی چون بم کاربرد دارد بلکه با استفاده از این مدل ارائهشده میتوان میزان تابآوری شهر را در برابر زلزله و دیگر بحرانهای طبیعی محاسبه کرد و سرانجام به رابطه میان تئوری و عمل دست یافت.