معرفی مناطق امیدبخش کانه‌زایی قیرطبیعی در زون شک‌میدان (استان کرمانشاه)

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکترا، مرکز تحقیقات کاربردی و خودکفایی، قرارگاه سازندگی خاتم الانبیاء (ص)، تهران، ایران

2 دکترا، دانشکده علوم، دانشگاه فردوسی، مشهد، ایران

چکیده

کانه‌زایی قیر طبیعی در زون شک‌میدان به‌عنوان مستعدترین زون کانه‌زایی قیرطبیعی ایران عمدتاً به میزبانی بخش انیدریتی سازند آسماری (بخش کلهر) و سازند گچساران روی داده است. به‌منظور معرفی مناطق امیدبخش کانه‌زایی قیرطبیعی در زون شک میدان ابتدا زون مذکور به سه زیر بخش تقسیم و ادامه مطالعات اکتشافی در این سه زیربخش صورت پذیرفت. در پردازش‌های دورسنجی نخست سعی شد تا محدوده های لیتولوژیکی مشخص و واحد‌های سنگی میزبان کانه‌زایی با استفاده از تکنولوژی پردازش تصاویر از یکدیکر تفکیک شوند. در مرحله دوم کنترل کننده‌های ساختاری شامل گسل‌ها و شکستگی‌های موجود در هر بخش به همراه ساختارهای حلقوی، که جزو مناطق مستعد برای جاگیری ماده معدنی می‌باشند، شناسایی شد. در ادامه مدل‌سازی سه‌بعدی ساختاری زون مورد مطالعه نیز بهمنظور افزایش دقت عمقی و تعیین توالی چینه نگاری و انطباق چینه-ساختاری، تهیه و درنهایت با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی و بر پایه اطلاعات دانش‌محور و مطالعات میدانی، به لایه‌های اطلاعاتی کاربردی شامل زمین‌شناسی، تکتونیک، اطلاعات معادن قیرطبیعی مورد مطالعه و همچنین نتایج حاصل از مطالعات دورسنجی اوزان مرتبط تخصیص داده شد و بر اساس آن تلفیق داده‌های اکتشافی جهت معرفی مناطق امید بخش دارای اولویت اکتشافی صورت پذیرفت.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Introduction of gilsonite mineralization prospect areas in Shak Meydan zone (Kermanshah province)

نویسندگان [English]

  • Mostafa Esmaeili-Vardanjani 1
  • Mostafa Nazeri 1
  • Gholamreza Asgari 2
1 Ph.D., Self-Sufficiency and Applied Research Center, Khatam-al Anbiya Construction Headquarters, Tehran, Iran
2 Ph.D., Faculty of Sciences, Ferdowsi University, Mashhad, Iran
چکیده [English]

Gilsonite mineralization in Shak Meydan zone as the most prone zone of Iranian gilsonite mineralization was predominantly hosted by the anidrite part of Asmari Formation (Kalhor member) and Gachsaran Formation. To find the prospect areas of gilsonite mineralization in ShakMeydan zone, the zone was divided into three sub zones in which exploration studies were conducted. We first tried to determine lithologic units using remote sensing processing and to separate rock units using image processing technology. Next, we plotted a 3D structural modeling of the study zone in order to increase the depth precision and to determine the stratigraphic sequence and stratigraphy-structural adaptation. Finally, we detected structural controllers including faults and existing breaks in each sub zone and circular structures prone to translocate minerals. In the sequel, we assigned appropriate weights to applied information layers including geological, tectonic, mineral information and the results of remote sensing studies using analytical hierarchy process (AHP) based on Knowledgeable information and field studies to synthesized the exploratory data in order to introduce the prospect areas with exploration priority.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Shak Meydan zone
  • Gilsonite
  • Remote Sensing
  • Modeling
  • Analytical Hierarchy Process

مراجع

کتابنگاری

احمدی خلجی، ا.، صفرزاده، م. و محمدی، م.، 1392- ژئوشیمی، شکل‎گیری و خصوصیات قیرهای طبیعی در منطقه شک‎میدان- کلیدوند (شمال ­غرب گیلانغرب)، ماهنامه علمی- ترویجی اکتشاف و تولید نفت و گاز، شماره 110، صص. 83 تا 86.

پیره، ل.، فتحیان‎پور، ن. و مختاری، ا.، 1389- پتانسیل‌یابی منابع نفت و گاز در محدوده شمال و شمال غرب ایلام با استفاده از روش‎های سنجش از دور و کنترل های زمینی در محیطGIS ، پایان‎نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه صنعتی اصفهان، 181 ص.

حمزه، ف. و شفیعی بافتی، ش.، 1394- آنالیز خطوارگی در رخنمون‌های آهکی و اهمیت آن در بهینه‌سازی استخراج (مورد مطالعه: معادن سنگ ساختمانی کرمان)، فصلنامه علوم زمین، شماره 95، صص. 185 تا 196.

شرکت ملی نفت ایران، 1389- نقشه  1:100000 سرپل ذهاب، مدیریت اکتشاف.

لرستانی، ق. و شهریار، ع.، 1390- کاربرد ENVI در سنجش از دور (تحلیل و تفسیر تصاویر ماهواره ای)، انتشارات نشر انتخاب، 238 ص.

مقصودی، ا.، 1395- مطالعات پیش‎امکان‎سنجی برای شناسایی فرصت‎های سرمایه‎گذاری استان کرمانشاه در بخش معدن و صنایع معدنی، مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی، دفتر مطالعات انرژی، صنعت و معدن، 12ص.

 

References

Bordenave, M. L. and Hegre, J. A., 2010- Current distribution of oil and gas fields in the Zagros Fold Belt of Iran and contiguous offshore as the result of the petroleum systems. In: Leturmy, P., Robin, C. (Eds.), Tectonic and Stratigraphic Evolution of Zagros and Makran during the Mesozoic-cenozoic, Geological Society, pp. 291- 353.

Cheng, Q., Chen, Z. and Khaled, A., 2007- Application of fuzzy weights of evidence methodin mineral resource assessment for goldin Zhenyuan District, Yunnan Province,China, Earth Science - Journal of China University of Geosciences, v. 32 (2), pp. 175- 184 (In Chinese with English Abstract).

El-Sawy, K., Ibrahim, A. M., El-Bastawesy, M. A. and El-Saud, W. A., 2016- Automated, manual lineaments extraction and geospatial analysis for Cairo-Suez district (Northeastern Cairo-Egypt), using remote sensing and GIS, International Journal of Innovative Science, Engineering & Technology, v. 3, pp. 2348- 7968.

Floyd, F. and Sabins, Z., 1999- Remote sensing for mineral exploration) Remote Sensing Enterprises, Celeste Lane, Fullerton, CA, USA, Ore Geology Reviews, v. 14, pp. 157- 183.

Hajibapir, G., Lotfi, M., Zarifi, A. Z. and Nezafati, N., 2014- Application of Different Image Processing Techniques on Aster and ETM+ Images for Exploration of Hydrothermal Alteration Associated with Copper Mineralizations Mapping Kehdolan Area (Eastern Azarbaijan Province-Iran), Journal of Geology, v. 4, pp. 582- 597.

Hosseini, S. A. and Abedi, M., 2015- Data EnvelopmentAnalysis:Aknowledge-drivenmethodformineral prospectivity mapping, Computers &Geosciences, v. 82, pp. 111- 119.

Kalinowski, A. and Oliver, S., 2004- ASTER Mineral Index Processing Manual Compiled by Remote Sensing Applications Geoscience, Australia, Center of Geographic Sciences.

Malczewski, J., 1999- GIS and multicriteria decision analysis, John Wiley and Sons, USA, 392 p.

Meyer, R. F. and De Witt, W. J., 1990- Definition and World Resources of Natural Bitumens, U. S. Geological Survey Bulletin 1944, 14 p.

Thenkabail, P. S., 2015- Remote Sensing Handbook, CRC Press, USA, 2200 p.

Verbeek, E. R. and Grout, M. A., 1993- Geometry and Structural Evolution of Gilsonite Dikes in the Eastern Uinta Basin, Utah, U. S. Geological Survey Bulletin 1787-HH, Reston, 52 p.

Zhang, N., Zhou, K. and Du, X., 2017- Application of fuzzy logic and fuzzy AHP to mineral prospectivity mapping of porphyry and hydrothermal vein copper deposits in the Dananhu-Tousuquan island arc, Xinjiang, NW China, Journal of African Earth Sciences, v. 128, pp. 84- 96.

فصلنامه علمی-پژوهشی علوم زمین

دوره 29، شماره 114
زمستان 1398
صفحه 269-278

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار