نوع مقاله: مقاله پژوهشی
نویسندگان
1
دانشجوی دکترا، گروه زمین‌شناسی، دانشکده علوم طبیعی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
2
استاد، گروه زمین‌شناسی، دانشکده علوم طبیعی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
3
استادیار، گروه زمین‌شناسی، دانشکده علوم طبیعی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
چکیده
منطقه استرقان در 50 کیلومتری شمال تبریز، جنوب خاور بخش خاروانا و در استان آذربایجان شرقی قرار گرفته است. این منطقه بخشی از پهنه فلززایی قرهداغ- ارسباران را تشکیل می‌دهد. مهم‌ترین واحد‌های سنگشناختی منطقه شامل نفوذی‌های گرانودیوریتی پورفیری به فرم استوک (الیگومیوسن) و رسوبات پالئوسن- ائوسن شامل ترادفی از سنگ‌های فلیشی (سنگ‌آهک، ماسه‌سنگ آهکی و مارن) هستند. نفوذ این استوک به درون سنگ‌های رسوبی آنها را به مجموعه‌ای از متاسوماتیت و سنگ‌های دگرگونی مجاورتی مبدل کرده است. مطالعات آماری روی یافته‌های ژئوشیمی آبراهه‌ای و کانی سنگین صورت گرفته که شامل پردازش یافته‌ها، بررسی متغیر‌های تکمتغیره و چندمتغیره و رسم و تعبیر نقشه بی‌هنجاری عناصر است. ضرایب همبستگی میان عناصر توسط روش‌های زمین آمار محاسبه و بهترین ضرایب همبستگی فلزات با همدیگر و به‌ویژه طلا تعیین شد. عناصری که همبستگی مثبتی با طلا نشان می‌دهند شامل مس، جیوه، سرب، آرسنیک، آنتیموان، نقره، بیسموت و مولیبدنیم هستند. نتایج اولیه مطالعات زمین‌شیمیایی رودخانه‌ای در منطقه سبب شناسایی دو ناحیه با بی‌هنجاری‌های درجه 1 و درجه 2 طلا در منطقه شد. کنترل بی‌هنجاری‌های زمین‌شیمیایی از طریق مطالعات کانی سنگین در رسوبات آبراهه‌ای و نمونه‌های کانی‌سازی شده و دگرسان در سطح برونزد‌های مناطق بی‌هنجاری درجه 1 صورت گرفت. مهم‌ترین کانی‌های سنگین شناسایی شده شامل مگنتیت، مالاکیت، طلا، اولیژیست، پیریت، سروزیت، پیریت- لیمونیت، گوتیت، لیمونیت، باریت، هماتیت و پیریت- اکسید هستند و عمدتاً ارتباط تنگاتنگی با پهنه‌های دگرسانی و کانی‌سازی رگه‌ای و انتشاری دارند. دگرسانی‌های اصلی در منطقه شامل آرژیلیک، فیلیک و پروپیلیتیک در پیرامون رگه‌هاست. مطالعات صحرایی و آنالیتیک برخی از نمونه‌های سنگی برداشت شده از ناحیه بی‌هنجاری درجه 1 طلا سبب شناسایی موقعیت رگه‌های اپی‌ترمال طلادار با عیاری بیش از ppm 5/4 شده است. انطباق نقشه هاله‌های زمین‌شیمیایی با نقشه زمین‌ساخت و دگرسانی منطقه نشان‌دهنده همبستگی بسیار بالای این مناطق و احتمالاً نقش مهم گسل‌ها و درزه‌ها در رخداد پهنه‌های دگرسانی و مناطق بی‌هنجاری است. همچنین تلفیق این یافته‌ها سبب شناسایی چندین محدوده دارای بی‌هنجاری شده است که بیشتر متعلق به عناصر Au، Ag، Cu، As و Pb هستند که می‌توانند به عنوان عناصر ردیاب برای ذخایر اپی‌ترمال طلا به کار روند.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Gold Geochemical Explorations and Heavy Mineral Studies of Stream Sediments of Astarghan Area, Kharvana, East-Azarbaidjan- NW of Iran
نویسندگان [English]
-
R Ferdowsi
1
-
A.A Calagari
2
-
M.R Hosseinzadeh
2
-
K Siahcheshm
3
1
Ph. D. Student, Geology Department, Faculty of Natural Sciences, University of Tabriz, Tabriz, Iran
2
Professor, Geology Department, Faculty of Natural Sciences, University of Tabriz, Tabriz, Iran
3
Assistant Professor, Geology Department, Faculty of Natural Sciences, University of Tabriz, Tabriz, Iran
چکیده [English]
Astarghan area is located in ~ 50 km of north of Tabriz, southeast of Kharvana, East-Azarbaidjn. The area is a part of Gharadagh- Arasbaran metallogenic belt. The most important units in the area is a hypabyssal prophyritic to granular granodioritic intrusive body of Oligo-Miocene and flysch- type sedimentry sequence of limestone, limy sandstone and marl (Paleocene-Eocene). Intrusion of the stock into the sedimentary rocks caused them to convert into a series of metasomatites and contact metamorphic rocks. Geostatistic studies on stream sediments and heavy mineral were done and include data processing, (i.e. normalization, univariate and multivariate analysis), and ultimately preparation of anomaly maps. The correlation coefficients among elements were determined. Elements that show positive correlations with gold are Cu, Hg, Pb, As, Sb, Ag, Bi and Mo. The results of preliminary regional geochemical explorations have led to discovery of two anomalous zones for gold; grade 1 and grade 2. The anomalies were verified by studies on heavy minerals in stream sediments and mineralized and altered samples taken from gold anomalous zones. The most important indentified heavy minerals include magnetite, malachite, gold, micaseous hematite, pyrite, galena, cerussite, pyrite- limonite, goethite, limonite, barite, hematite, pyrite- oxide which are affiliated with alteration and mineralzation zones. The major alterations in the area are argillic, sericitic and propylitic developed along the vein’s walls. Field and analytic studies done on samples taken from the gold anomalous zones led to identification of epithermal gold veins having over 4.5 ppm gold grade. The concordance of anomaly map with tectonic map and altered zones indicate that the faulted and fractured zones have played a crucial role in creation of gold anomalous zones. The incorporation of these data in the area led to introduction of several anomalous zones belonging to Au, Ag, Cu, As and Pb that can be used as passfinders for epithermal gold.
کلیدواژه‌ها [English]
-
Gold
-
Astarghan
-
Alteration
-
Mineralization
-
Geostatistics
-
Anomaly
)