فصلنامه علمی علوم زمین

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اعضای دفتر فصلنامه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اخبار و اعلانات

تحلیل هندسی- جنبشی پهنه گسلی کلمرد در شمال ازبک‌کوه، ایران‌مرکزی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناسی ارشد، دانشکده علوم زمین، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

2 استادیار، دانشکده علوم زمین، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

3 استادیار، دانشکده زمین‎شناسی، پردیس علوم، دانشگاه تهران، ایران

4 دانشیار، دانشکده علوم پایه، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

چکیده

گسل کلمرد یکی از گسل‌های مهم بنیادی ایران مرکزی به شمار می‌رود. کوه‌های ازبک‌کوه نیز با راستای شمال ‌خاور- جنوب ‌باختر در شمال بلوک طبس، در ورقه ایران مرکزی در پهنه گسلی کلمرد قرار دارند. بنابراین تجزیه و تحلیل‌ چین‌ها و گسل‌ها در این پهنه دگرریخت شده می‌تواند در درک تکوین زمین‎ساختی این ناحیه از ایران مرکزی مفید باشد. در این مطالعه به منظور ارائه تصویری روشن برای درک تکامل ساختاری منطقه ازبک‌کوه، به انجام عملیات صحرایی و تجزیه و تحلیل هندسی- جنبشی گسل‌ها و چین‌ها و بررسی تکامل ساختاری آنها پرداخته شده است. نتیجه مطالعات نشان‎دهنده آن است که در بازه زمانی قبل از کرتاسه منطقه ازبک‌کوه تحت تأثیر یک رژیم تنش فشارشی با روند عمود بر گسل کلمرد قرار داشته که سبب تشکیل چین‌ها و گسل‌های موازی با روند سطح محوری آنها شده است، سپس با تغییر رژیم فشارشی به راستالغز راست‌بر در زمان سنوزوییک در جهت شمال‌ خاور- جنوب‌ باختر، گسل‌های منطقه و صفحه محوری چین‌ها و دیگر ساختارهای مرتبط با آنها تحت تأثیر این تنش امتدادلغز قرار گرفته‎اند. به‌طور کلی الگوی هندسی و جنبشی گسل‌های منطقه مورد مطالعه با توجه به گسل‌های اصلی و گسل‌های R، P، Rʹ و X از نوع برش ساده و فشارش موازی با پهنه دگرریختی است، که در این الگو، برش ساده الگوی غالب است و فشارش مؤلفه جزئی به نظر می‌رسد. سازوکار گسل‌های منطقه مورد مطالعه نشان‌دهنده آن است که دگرریختی کوه‌های ازبک کوه به سمت مراحل پایانی برش ساده بوده است. گام‌های متعدد دگرریختی، حرکات برش ساده و شدت دگرشکلی در گستره مطالعاتی باعث شده است تا امتداد همه ساختارها به موازات پهنه گسلی اصلی در امتداد شمال‌ خاور- جنوب ‌باختر قرار گیرند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

مراجع
مؤمنی طارمسری، م.، ده بزرگی، م.، یساقی، ع. و نوزعیم، ر.، 1394- ارزیابی تکتونیک فعال ازبک کوه در شمال طبس، ایران مرکزی، مجله پژوهش‌های ژئومورفولوژی کمی، دوره 4، شماره 3، صص.  ۵۰ تا 69.
 
 
References
Allen, M. B., Kheirkhah, M., Emami, M. H. and Jones, S. J., 2011- Right-lateral shear across Iran and kinematic change in the Arabia–Eurasia collision zone, Geophysical Journal International, 184, pp.555–574.
Doblas, M., 1998- Slickenside kinematic indicators. Tectonophysics, 295(1), pp.187-197.
Fleuty, M. J., 1964- The description of folds, London: Proceedings of the Geologists Association, 75, pp.461–492.
Fossen, H., 2010- Structural geology, Cambridge university press, Pages: 463.
Hudleston, P. J., 1973- Fold morphology and some geometric implications of theories of fold development, Tectonophysics 16, pp.1–46.
Moumeni-Taromsari, M., Dehbozorgi, M., Nozaem and R. Yassaghi, A., 2018- Active tectonics analysis of the Kalmard fault zone, Central Iran, Arabian Journal of Geosciences, 11(14), p.369.
Petit, J. P., 1987- Criteria for the sense of movement on fault surfaces in brittle rocks, Journal of Structural Geology, 9(5), pp.597-608.
Ramezani, J. and Tucker, R., 2003- The Saghand Region, Central IRAN: U–Pb geochronology, petrogenesis and implication for Gondwana tectonics, American Journal of Science, 303, pp.622-665.
Ruttner, A., Nabavi, M. H. and Alavi, M., 1968- Geological map of Ozbak-Kuh Mountain (1:100,000), Geological survey of Iran press.
Storti, F., Rosseti, F., Laufer, A. L. and Salvini, F., 2006- Consistent Kinematic architecture in the damage zones of intraplate strike-slip fault systems in North Victoria Land, Antarctica and implication for fault zones evolution, Journal of Structural Geology 28, pp.50-63.
Swanson, M. T., 1988- Pseudotachylyte-bearing strike-slip duplex structures in the Fort Foster Brittle Zone of southernmost Maine, Journal of Structural Geology 10, pp.813–828.
Sylvester, A. G., 1988- Strike-slip faults, Geol. Soc. Am. Bull., 100, pp.1666-1703.
Waldron, J. W., 2005- Extensional fault arrays in strike-slip and transtension, Journal of Structural Geology, 27, pp.23-34.
Woodcock, N. H. and Fischer, M., 1986- Strike-slip duplexes, J. Struct. Geol., 8, pp.725-735.
فصلنامه علمی علوم زمین
دوره 28، شماره 109
پاییز 1397
صفحه 245-254
فایل ها
اشتراک گذاری
ارجاع به این مقاله
آمار