بررسی تنش دیرین بر پایه مطالعه شکستگی های موجود درپهنه برخوردی زاگرس منطقه کرمانشاه

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترا، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران

2 استاد، پژوهشکده علوم زمین، تهران، ایران

3 هیات علمی دانشگاه آزاد - واحد علوم تحقیقات

4 دانشگاه آزاد اسلامی کرج

چکیده

پهنه مورد مطالعه در بخش شمالی پهنه برخورد، جایی که نهشته‌های ژرف بستر اقیانوس، مانده پوسته اقیانوس تتیس جوان (افیولیت‌ها) و سنگ‌های رسوبی کربناته پوسته قاره‌ای عربی(زاگرس چین خورده) در کنار هم رخنمون دارند. جای گیری این واحد در کنارهم نشانه یک سیستم تکتونیکی فشارشی دراز مدت از کرتاسه پسین تا زمان کنونی است. نتیجه این همگرایی زمین ساخت و ساختارهای پیچیده‌ای در این پهنه به وجود آورده است. هدف اصلی این پژوهش، تحلیل تاریخچه تنش در منطقه کرمانشاه در پهنه ساختاری زاگرس است. در این پژوهش برای تحلیل تنش گسل‌های هم یوغ و گسل‌های دارای خش لغز که نوع و سوی حرکت در آن‌ها تعیین شده به کارگرفته شده است.این داده‌ها بیشتر روی واحدهای سنگ آهکی رادیولاریتی وشیل‌های کرتاسه پسین جمع آوری شده است. برای شناخت و بررسی آرایش محورهای تنش در این پژوهش، برداشت‌های ساختاری به روش مستقیم صحرایی صورت گرفته است. برداشت‌ها شامل صفحات گسلی سطوح لغزش گسلی، درزهای هم یوغ و چین خوردگی هستند. الگوهای ثبت تنش در این پژوهش برای داده‌ها روش دو وجهی عمود بر هم است. در این پژوهش بیشتر گسل‌ها دارای روند NW-SE با سازوکار فشارشی هستند. اما گسل‌هایی با سازو کار امتدادلغزی وجود دارد که امتداد آن‌ها با گسل های فشارشی تفاوت دارد (NE-SW ). از طرف دیگر گسل‌های نرمال جوان تر از گسل های فشارشی با امتداد یکسان در منطقه مورد مطالعه دیده شده است. با استفاده از روش دو وجهی‌های عمود برهم موقعیت تنش‌های اصلی در منطقه مورد پژوهش به ترتیب 059، 305 و 195 به دست آمده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The investigation of paleo-stress based on the study of fractures in Zagros collision zone Kermanshah region

نویسندگان [English]

  • Sepideh Rezabeyk 1
  • Abdollah Saidi 2
  • Mehran Arian 3
  • Ali Sorbi 4
1 Ph.D. Student, Islamic Azad University, Science and Research Branch, Tehran, Iran
2 Earth Sciences Research Institute, Geological Survey of Iran, Tehran, Iran
3 Department of Geology, Islamic Azad University, Science and Research Branch, iran
4 Department of Geology, Islamic Azad University, Karaj Branch, iran
چکیده [English]

In the Northern part of Suture Zone (Kermanshah) the deep sea sediments, oceanic crust remnants, platform carbonates, igneous and metamorphosed rock of active margin and carbonate sequence of passive margin are assembled in this studied area. This convergent area has provided a very complicated structural zone. The main purpose of this study is stress characteristic analysis. A great data has gathered from the faults which are appeared within the rocks specially the radiolaritic rocks. The data includes characteristics of fault surface geometry, fault slip and lineation slip related. By using the method Right Dihedral, the position of main stress was obtained. The great number of reverse faults have a NW- SW trend, while the strike- slip faults, show a NE- SW direction. The Normal faults with a different displacements appeared younger than the other faults. The result of this study that we obtained the situation of main stress σ1, σ2 and σ3 respectively is 059, 305 and 195.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Stress
  • Conjugate faults
  • Slip fault analysis
  • Right Dihedral Method
  • Kermanshah

مراجع

کتابنگاری

الیاسی، م.، 1380- ارزیابی تنسورهای تنش دیرین و نوع دگرریختی برپایه تحلیل خش­لغزهای گسلی در دامنه جنوبی البرز مرکزی، رساله دکترا، دانشکده علوم دانشگاه تربیت مدرس.

الیاس‎زاده، ر. و محجل، م.، 1388- بررسی ساختاری پهنه زاگرس بلند با تاکید بر سامانه گسل­های جنوب خاور کرمانشاه، فصلنامه علوم زمین، شماره 78.

سعادت، م. و سعیدی، ع.، 1387- تحلیل تنش دیرینه در خاور و جنوب خاورری تهران (سرخه حصار- خجیر)، فصل­نامه علوم زمین، شماره 67.

 شهیدی، ع.، باریر، ا.، فرانسوا برونت، م. و سعیدی، ع.،1390- فرگشت ساختاری البرز در میان زیستی و نوزیستی، فصلنامه علوم زمین، شماره 102.

شهیدی، ع. و نظری، ح.، 1376- گزارش پشت نقشه ۱:۱۰۰۰۰۰هرسین، سازمان زمین­شناسی کشور.

کریمی باوندپور، ع.، 1378- نقشه ۱:۱۰۰۰۰۰ کرمانشاه، سازمان زمین­شناسی کشور.

 

موسوی، س.م.، علوی، س.ا. و خطیب، م. م.، 1389- تفکیک فازهای تنش دیرین به­روش برگشتی از صفحه­های گسلی در منطقه جنوب بیرجند، فصل­نامه زمین­شناسی ایران، سال چهارم، شماره سیزدهم، صص. 27 تا 38.

نواب­پور، پ.، حیدرزاده، ق.، مافی، آ.، شیخ­الاسلامی، م. و حقی­پور، ن.، 1385- پیش درآمدی بر آرایش تنش­های دیرینه در گستره کپه­داغ پس­از تریاس، فصل­نامه علوم­زمین، شماره 59.

 

References

Angelier, J. and Mechler, P., 1977- Surun method graphique de recherché des contraintes principles egalement utisiable en tectonique et en seismologie: la methods des diedtes droites: Bull. Soc. Geol. F. V. 7, p. 1309- 1318.

Berberian, M., 1995- Master “blind” thrust faults hidden under the Zagros folds: active basement tectonics and surface morphotectonics. Tectonophysics 241, p.193- 224.

Beydoun, Z. R., Hughes Clarke, M. W. and Stoneley, R., 1992- Petroleum in the Zagros basin: a Late Tertiary foreland basin overprinted onto the outer edge of a vast hydrocarbon-rich Palaeozoic– Mesozoic passive margin shelf. Am. Assoc. Petrol. Geol. Mem. 55, p.309- 339.

Motiei, H., 1993- Stratigraphy of Zagros, Geological Survey of Iran. 536p.

فصلنامه علمی-پژوهشی علوم زمین

دوره 28، شماره 111
بهار 1398
صفحه 281-288

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار