نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی دکترا، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران
2 استاد، پژوهشکده علوم زمین، تهران، ایران
3 هیات علمی دانشگاه آزاد - واحد علوم تحقیقات
4 دانشگاه آزاد اسلامی کرج
چکیده
پهنه مورد مطالعه در بخش شمالی پهنه برخورد، جایی که نهشته‌های ژرف بستر اقیانوس، مانده پوسته اقیانوس تتیس جوان (افیولیت‌ها) و سنگ‌های رسوبی کربناته پوسته قاره‌ای عربی(زاگرس چین خورده) در کنار هم رخنمون دارند. جای گیری این واحد در کنارهم نشانه یک سیستم تکتونیکی فشارشی دراز مدت از کرتاسه پسین تا زمان کنونی است. نتیجه این همگرایی زمین ساخت و ساختارهای پیچیده‌ای در این پهنه به وجود آورده است. هدف اصلی این پژوهش، تحلیل تاریخچه تنش در منطقه کرمانشاه در پهنه ساختاری زاگرس است. در این پژوهش برای تحلیل تنش گسلهای هم یوغ و گسلهای دارای خش لغز که نوع و سوی حرکت در آن‌ها تعیین شده به کارگرفته شده است.این داده‌ها بیشتر روی واحدهای سنگ آهکی رادیولاریتی وشیل‌های کرتاسه پسین جمع آوری شده است. برای شناخت و بررسی آرایش محورهای تنش در این پژوهش، برداشت‌های ساختاری به روش مستقیم صحرایی صورت گرفته است. برداشت‌ها شامل صفحات گسلی سطوح لغزش گسلی، درزهای هم یوغ و چین خوردگی هستند. الگوهای ثبت تنش در این پژوهش برای داده‌ها روش دو وجهی عمود بر هم است. در این پژوهش بیشتر گسل‌ها دارای روند NW-SE با سازوکار فشارشی هستند. اما گسل‌هایی با سازو کار امتدادلغزی وجود دارد که امتداد آن‌ها با گسل های فشارشی تفاوت دارد (NE-SW ). از طرف دیگر گسلهای نرمال جوان تر از گسل های فشارشی با امتداد یکسان در منطقه مورد مطالعه دیده شده است. با استفاده از روش دو وجهی‌های عمود برهم موقعیت تنشهای اصلی در منطقه مورد پژوهش به ترتیب 059، 305 و 195 به دست آمده است.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
کتابنگاری
الیاسی، م.، 1380- ارزیابی تنسورهای تنش دیرین و نوع دگرریختی برپایه تحلیل خشلغزهای گسلی در دامنه جنوبی البرز مرکزی، رساله دکترا، دانشکده علوم دانشگاه تربیت مدرس.
الیاسزاده، ر. و محجل، م.، 1388- بررسی ساختاری پهنه زاگرس بلند با تاکید بر سامانه گسلهای جنوب خاور کرمانشاه، فصلنامه علوم زمین، شماره 78.
سعادت، م. و سعیدی، ع.، 1387- تحلیل تنش دیرینه در خاور و جنوب خاورری تهران (سرخه حصار- خجیر)، فصلنامه علوم زمین، شماره 67.
شهیدی، ع.، باریر، ا.، فرانسوا برونت، م. و سعیدی، ع.،1390- فرگشت ساختاری البرز در میان زیستی و نوزیستی، فصلنامه علوم زمین، شماره 102.
شهیدی، ع. و نظری، ح.، 1376- گزارش پشت نقشه ۱:۱۰۰۰۰۰هرسین، سازمان زمینشناسی کشور.
کریمی باوندپور، ع.، 1378- نقشه ۱:۱۰۰۰۰۰ کرمانشاه، سازمان زمینشناسی کشور.
موسوی، س.م.، علوی، س.ا. و خطیب، م. م.، 1389- تفکیک فازهای تنش دیرین بهروش برگشتی از صفحههای گسلی در منطقه جنوب بیرجند، فصلنامه زمینشناسی ایران، سال چهارم، شماره سیزدهم، صص. 27 تا 38.
نوابپور، پ.، حیدرزاده، ق.، مافی، آ.، شیخالاسلامی، م. و حقیپور، ن.، 1385- پیش درآمدی بر آرایش تنشهای دیرینه در گستره کپهداغ پساز تریاس، فصلنامه علومزمین، شماره 59.
References
Angelier, J. and Mechler, P., 1977- Surun method graphique de recherché des contraintes principles egalement utisiable en tectonique et en seismologie: la methods des diedtes droites: Bull. Soc. Geol. F. V. 7, p. 1309- 1318.
Berberian, M., 1995- Master “blind” thrust faults hidden under the Zagros folds: active basement tectonics and surface morphotectonics. Tectonophysics 241, p.193- 224.
Beydoun, Z. R., Hughes Clarke, M. W. and Stoneley, R., 1992- Petroleum in the Zagros basin: a Late Tertiary foreland basin overprinted onto the outer edge of a vast hydrocarbon-rich Palaeozoic– Mesozoic passive margin shelf. Am. Assoc. Petrol. Geol. Mem. 55, p.309- 339.
Motiei, H., 1993- Stratigraphy of Zagros, Geological Survey of Iran. 536p.
)