ئارام بایتگل
چکیده
ادغام مطالعات رسوبشناسی و اثرشناسی توالیهای آواری سازند نایبند با سن تریاس پسین در ایران مرکزی- کرمان موجب تفکیک نهشتههای دلتایی از دریایی باز شده است. با تکیه بر ویژگیهای رخسارهای و شکل لایهها، توالیهای آواری به دو مجموعه رخساره تقسیم شدهاند: A) توالی رخسارهای دریای باز؛ B) توالی رخسارهای دلتایی رودخانهای. ...
بیشتر
ادغام مطالعات رسوبشناسی و اثرشناسی توالیهای آواری سازند نایبند با سن تریاس پسین در ایران مرکزی- کرمان موجب تفکیک نهشتههای دلتایی از دریایی باز شده است. با تکیه بر ویژگیهای رخسارهای و شکل لایهها، توالیهای آواری به دو مجموعه رخساره تقسیم شدهاند: A) توالی رخسارهای دریای باز؛ B) توالی رخسارهای دلتایی رودخانهای. توالی دلتایی شامل 4 رخساره پاشنه دلتا، بخش انتهایی جلوی دلتا، بخش بالایی جلوی دلتا و سدهای دهانهای رودخانه است. ویژگیهای کلی رسوبشناسی و اثرشناسی این توالی نشاندهنده دلتای رودخانهای است. توالی رخسارهای دریای باز نیز شامل 4 رخساره است که به ترتیب عبارتند از رخساره دور از ساحل- شلف، دور از ساحل- حدواسط، بخش پایینی حاشیه ساحلی پایینی و بخش بالایی حاشیه ساحلی پایینی. توالی رخسارهای A و B سازند نایبند تفاوتهای زیادی را از دید ویژگیهای اثرشناسی نشان میدهند. توالیهای رخسارهای دلتایی دارای شرایط نامتعادل زیستی از دید شرایط فیزیکو- شیمیایی هستند که روی استراتژی رفتاری جانداران تأثیر زیادی دارد. نرخ بالای تخلیه بار رودخانه، توربیدایتی بودن جریان آب، نوسانهای فصلی در نرخ تهنشینی و phytodetrital pulses در دلتاهای رودخانهای موجب تغییرات قابل ملاحظهای در دما، اکسیژن و شوری محیط رسوبی دلتایی شده است. همه این عوامل در ترکیب با هم موجب کاهش گوناگونی، فراوانی، اندازه و توزیع غیریکنواخت اثرفسیلها همراه با شدت زیستآشفتگی کم مجموعه اثرفسیلهای محیطهای دلتای رودخانهای شده است. نشانههای اثرشناسی در نهشتههای دریایی باز شامل مجموعههای با گوناگونی و شدت زیستآشفتگی بالا و اندازه بزرگتر اثرفسیلهاست. وجود اثرفسیلهای ستبر و گوناگون از اثررخسارههای زئوفیکوس، کروزیانا و اسکولایتوس اشاره به محیط متعادل زیستی در موقعیت دریایی باز دارد.
مریم منانی؛ مهدی یزدی
چکیده
سازند نایبند در شمال اصفهان به بخشهای گلکان (تناوب ماسهسنگ و مارن)، بیدستان (ماسهسنگ و آهک ریفی)، حوض شیخ (تناوب ماسهسنگ و مارن)، حوضخان (آهک ریفی با میانلایههایی از مارن) و قدیر (تناوب ماسهسنگ و مارن) قابل تفکیک است. بخشهای بیدستان و حوضخان به صورت لایه کلیدی (آهکهای ریفی مرجانی- اسفنجی) در منطقه گسترش دارند. در بخشهای ...
بیشتر
سازند نایبند در شمال اصفهان به بخشهای گلکان (تناوب ماسهسنگ و مارن)، بیدستان (ماسهسنگ و آهک ریفی)، حوض شیخ (تناوب ماسهسنگ و مارن)، حوضخان (آهک ریفی با میانلایههایی از مارن) و قدیر (تناوب ماسهسنگ و مارن) قابل تفکیک است. بخشهای بیدستان و حوضخان به صورت لایه کلیدی (آهکهای ریفی مرجانی- اسفنجی) در منطقه گسترش دارند. در بخشهای بیدستان و حوضخان (سازند نایبند) رشد و گسترش ریفهای مرجانی چشمگیر است.12 جنس و 31 گونه از مرجان های اسکلراکتینا شناسایی شد که شامل خانوادههای Reimaniphylliidae , Coryphylliidae, Margarophylliidae, Astraeomorphidae, Cyclophyllidae Pamiroseriidae, Actinastraeidae, Stylophyllidae, هستند. با توجه به شواهد صحرایی، آزمایشگاهی، اندازه مرجانها و تخریب دیواره آنها میتوان حدس زد که مرجانهای اسکلراکتینا در برش دیزلو در زیر قاعده امواج طوفانی (حدود 20 متری) زندگی میکردهاند. ریختشناسی مرجانهای اسکلراکتینای دریای تریاس پسین (شمال اصفهان) نشاندهنده شرایط نامناسب زندگی آنها و محیط پر انرژی است. مرجانهای سازند نایبند برش دیزلو، نقش مهمی را در بازسازی شرایط حاکم بر محیط دیرینه ایفا میکنند.